CUBA – VS : DE ESCALADE VAN TRUMP.

Freddy Tack

2019 blijft een jaar gekenmerkt door de talrijke agressieve maatregelen tegen Cuba, uitgewerkt door de regeringTrump, in een escalade zonder grenzen, die de blokkade naar nooit gekende limieten duwt. De president van de VS schijnt geobsedeerd door het uitschakelen van alle voorzichtige maatregelen ondernomen door Barack Obama, en voor wie het tegemoet komen aan de maffia van Miami met anticubaanse maatregelen een absolute voorrang is (meer dan 180 maatregelen in 20 maanden).

En alles wijst erop dat deze verwoestende waanzin verder zal lopen in 2020.

Hierna een inventaris van 2019, waarvan een meer uitgebreide versie beschikbaar is op www.cubadebate.cu/especiales/2019/12/30/el-ano-en-que-nos-tiraron-a-matar

Januari 2019

16/01 : het Staatsdepartement bedreigt met het toepassen van Titel III van de wet Helms-Burton.

Februari 2019

14/02 : de OFAC ( de dienst van de controle van buitenlandse activa) legt een boete op van 5.512.564 $ aan het bedrijf AppliChem GmbH.

20/02 : na het referendum over de nieuwe grondwet in Cuba, geeft het Staatsdepartement een persmededeling uit met het bericht dat « gans het proces gekenmerkt was door een goed uitgewerkt politiek theater en de repressie van elk publiek debat ». (Een kleine herinnering : meer dan acht miljoen Cubanen hebben deelgenomen aan de debatten).

Maart 2019

04/03 : het Staatsdepartement kondigt aan dat, in toepassing van art. III van de wet Helms-Burton, juridische stappen kunnen gezet worden bij de noordamerikaanse tribunalen tegen Cubaanse bedrijven opgenomen op de lijst van de eenheden met wie elke handel verboden is, lijst opgemaakt door de regering van de VS in november 2017 en een jaar later bijgewerkt.

11/03 : vier nieuwe bedrijven worden toegevoegd aan de vermelde lijst.

15/03 : de ambassade van de VS in Havana deelt mede dat de geldigheidsduur van de visa b2 voor Cubaanse burgers beperkt wordt tot drie maand en één enkele toegang.

April 2019

05/04 : de OFAC zet 34 schepen, eigendom van de Venezueliaanse maatschappij Pdvsa, op de zwarte lijst onderhevig aan sancties. Ook twee bedrijven, uit Liberia en Griekenland, belanden op deze lijst omdat ze petroleum vervoeren naar Cuba.

08/04 : de regering Trump trekt het akkoord in, vier maand geleden getekend door de grote noordamerikaanse baseball-ligas en de Cubaanse Baseball Federatie.

09/04 : de OFAC beboet Standard Chartered Bank, Acteon Group Ltd en de dochtermaatschappij 2hOffshore, en de Europese dochtermaatschappijen van de UniCredit Group in Duitsland, Oostenrijk en Italië, wegens verkrachting van de reglementering van de OFAC.

12/04 : Vier bedrijven die werkzaam zijn in de petroleumsector van Venezuela, en negen schepen die petroleum vervoeren voor Venezuela, krijgen een sanctie van de OFAC.

17/04 : Mike Pompeo, Staatssecretaris van de VS, verklaart dat vanaf 2 mei het artikel III van de wet Helms-Burton integraal van toepassing is.

24/04 : nieuwe uitbreiding van de lijst van Cubaanse bedrijven met wie elke handel verboden is.

Mei 2019

10/05 : het departement van Financiën en de woordvoerder van het Staatsdepartement brengen persmededelingen uit inzake de sancties tegen twee schepen die petroleum vervoeren van Venezuela naar Cuba.

Juni 2019

04/06 : de OFAC en de BIS (Bureau voor de industrie en de veiligheid) kondigen fundamentele wijzigingen aan inzake reizen naar Cuba. De contacten van « volk tot volk » worden afgeschaft, en de licenties voor reizen per schip of cruiseschip, recreatieschepen en privé vliegtuigen worden ingetrokken.

13/06 : de OFAC legt sancties op aan de noordamerikaanse bedrijven Expedia Group Inc., Hotelbeds USA Inc. en Cubasphere Inc.

20/06 : Cuba wordt opgenomen in het niveau 3 van het verslag over mensenhandel.

Juli 2019

03/07 : het Cubaans bedrijf Cubametales wordt toegevoegd aan de lijst van bedrijven met wie elke handel is verboden.

25/07 : een oppuntstelling van de lijst is aangekondigd.

Augustus 2019

21/08 : Mile Pompeo, in een persmedeling, kondigt aan dat de VS verder specifieke sancties en commerciële beperkingen zullen opleggen, teneinde leveringen aan Cuba te beletten.

September 2019

06/09 : de OFAC beperkt tot duizend dollar per trimester de verzendingen van geld naar familieleden (remesas), en stopt transfers naar Cuba met een oorsprong buiten de VS.

13/09 : Trump verlengt voor een jaar de toepsassing voor Cuba van de wet over de handel met de vijand.

17/09 : de OFAC legt een sanctie op aan drie individuen en 17 bedrijven, gelinkt aan petroleumtransport naar Cuba.

19/09 : het Staatsdepartement wijst twee Cubaanse ambtenaren uit, verbonden aan de Cubaanse delegatie bij de UNO, en legt beperkingen op aan de verplaatsingen voor de rest van het personeel.

24/09 : de OFAC valt vier bedrijven en vier schepen aan, wegens transport van Venezuelaanse petroleum.

26/09 : Raúl Castro en zijn familieleden worden opgenomen op de lijst van de sectie 7031 c, die de toegang tot de VS verbiedt. Een verkiezingscadeau aan de rechtse anti Cuba beweging.

30/09 : het Staatsdepartement beperkt de toekenning van visa aan Cubaanse ambtenaren gelinkt aan internationale medische samenwerkingsprogrammas.

Oktober 2019

01/10 : Sanctie van 2.718.581 $ voor General Electric, opgelegd door de OFAC.

18/10 : verbod voor licenties die het verhuren toelaten van vliegtuigen aan luchtvaartmaatschappijen eigendom van de Cubaanse staat, en verbod van herexport naar Cuba van goederen die meer dan 10 % noordamerikaanse componenten bevatten. Persmedeling van Mike Pompeo waarin hij de zogezegde verkrachtingen van de mensenrechten tegenover de contra-revolutionair Daniel Ferrer veroordeelt.

November 2019

01/11 : Cuba is opgenomen in het Presidentieel Memorandum betreffende de mensenhandel. Het toekennen van federale fondsen voor culturele of educatieve uitwisselingen is verboden.

13/11 : Trivago, een Duitse firma, maar met zetel in de VS, gespecialiseerd in diensten op Internet voor het hotelwezen en logies, sluit Cuba uit ingevolge de politieke beperkingen door het Witte Huis. Alle Cubaanse hotels en logies zijn « verdwenen » op de zoeksystemen die info verschaffen aan reizigers uit de ganse wereld.

15/11 : nog vijf Cubaanse bedrijven worden opgenomen op de zwarte lijst.

16/11 : Julio César Gandarilla Bermejo, Cubaans minister van binnenlandse zaken, in toepassing van sectie 7031 c, krijgt verbod van toegang tot de VS.

26/11 : het bedrijf Corporación Panamericana wordt toegevoegd op de zwarte lijst.

December 2019

03/12 : zes schepen krijgen sancties wegens transport van petroleum naar Cuba.

En wat in 2020 ?

Zoals voorzienbaar gaan de agressies verder tijdens de eerste weken van 2020.

Op 2 januari kondigt Mike Pompeo sancties aan tegen Leopoldo Cintra Frías, minister van de FAR (Revolutionaire Strijdkrachten), met het verbod van toegang tot de VS, voor hem en zijn familieleden. Motief : zogezegde verkrachtingen van de mensenrechten en steun aan Venezuela.

Nog steeds in januari : de Cubaanse baseball Federatie deelt mede dat hindernissen bestaan voor het bekomen van visa om deel te nemen aan wedstrijden in Puerto Rico.

Daarentegen bevestigen noordamerikaanse rechtbanken de onwettelijkheid van de maatregelen genomen tegen cruisemaatschappijen, maar zonder effect op de sancties opgelegd door Trump.

Op 10 januari verbieden de VS chartervluchten naar negen Cubaanse luchthavens, een maatregel reeds van toepassing voor regelmatige vluchten. Enkel vluchten naar Havana blijven mogelijk.

Op 24 januari schaft de Boliviaanse regering, opgericht na een staatsgreep, en na een lastercampagne tegen de Cubaanse artsen in Bolivië, de diplomatieke betrekkingen met Cuba af.

De wurgpogingen van de economie gaan gepaard met lastercampagnes, o.a. tegen de medische samenwerking van Cuba in de wereld. Recent ook vandalisme tegen borstbeelden van José Martí, op 1 januari in Havana, eind januari in Miami. De auteurs zijn ontegensprekelijk gemanipuleerd door de VS en door de contrarevolutionaire mafia in Miami.

In de traditionele toespraak over de « Staat van de Unie », begin februari, pleit Trump voor een « restauratie van de democratie » in Cuba, Venezuela en Nicaragua, een flagrante verkrachting van de interne zaken van derde landen.

Op 7 februari krijgt Gabriel Escarrer, vice-voorzitter van de Spaanse hotelgroep Melia, verbod van toegang tot de VS, omdat de groep hotels beheerd in Cuba. Diezelfde dag vragen noordamerikaanse eigenaars een vergoeding van vijf miljoen dollars voor een genationaliseerde hoeve in Cuba.

Op 19 februari onthult het Spaanse tijdschrift « Preferente » dat meer dan 50 ondernemingen die in Cuba belangen hebben brieven ontvingen van het Staatsdepartement van de VS, met bedreigingen van verbod tot toegang in de VS, een maatregel reeds van toepassing voor verantwoordelijken van de keten Melia.

Alle middelen worden ingezet om de Cubaanse economie te wurgen, om de buitenlandse investeerders te ontmoedigen, om de financiële transacties te bemoeilijken. Een niet verklaarde oorlog, uitgebreid tot een versterkte blokkade, lastercampagnes, leugens en agressies. Cuba houdt stand, nu reeds sinds 60 jaar, niettegenstaande de moeilijkheden, zonder af te zien van de ontwikkeling van een socialistisch economisch en sociaal model, goedgekeurd door een overweldigende meerderheid van de bevolking. En recent herbevestigde nogmaals de president Miguel Díaz-Canel de bereidheid van Cuba voor een dialoog met de VS, op basis van gelijikheid en respect.

DE FAMILIECODE.

Freddy Tack

Tijdens een online forum, op24 februari 2020, hebben de volksvertegenwoordigers van de Nationale Vergadering van de Volksmacht (ANPP), met de burgers de kalender van de wetgeving van het Cubaans parlement besproken, teneinde de wijzigingen ingevolge de nieuwe grondwet in de praktijk om te zetten. Tijdens de raadplegingen voorafgaand aan de afwerking van het ontwerp van grondwet, was één van de tien meest besproken punten de familiecode, onderwerp van 24 % van de toen uitgedrukte meningen. Deze code zal nog drie keer aan bod komen in het parlement, en moet de soorten families, het huwelijk, de betrekkingen kinderen-ouders, de rol van de grootouders, enz. inkaderen. De werkgroep gelast met de redactie van een ontwerp zal dit in eerste lektuur voorleggen in april 2021, lektuur die zal gevolgd worden door een volksraadpleging. In december 2021 zal de geamendeerde tekst voorgelegd worden aan het parlement, dat dan ook de datum zal bepalen van een referendum in 2022, waarna de definitieve versie terug wordt voorgelegd aan het parlement.

De nieuwe familiecode moet de principes van de grondwet opnemen, zonder discriminatie inzake sexuele geaardheid en genderidentiteit, aan elke persoon dezelfde mogelijkheden biedend om een relatie of een organisatievorm van de familie te legaliseren. Mariela Castro Espín, volksvertegenwoordigster en voorzitster van de Cenesex (Nationaal Centrum voor Sexuele Opvoeding), benadrukte de communicatiestrategie die de staat en de regering moeten ontwikkelen, onontbeerlijk op dit vlak, en herinnerde eraan dat men niet moet wachten tot maart 2021 om er mee te beginnen.

Enkele teksten van vooraanstaande Cubaanse juristen verschenen reeds in de pers. Wij hebben enkele meningsuitgingen geselecteerd, en hadden de kans Leonardo Pérez Gallardo te interviewen, professor in Burgerlijk recht aan de Universiteit van Havana, Master in Privaat Recht van de Universiteit van Valencia (Spanje), vice-voorzitter van de Cubaanse Vereniging van Burgerlijk Recht en van de Nationale Cubaanse Vereniging van Notarissen, auteur van talrijke boeken en artikels uitgegeven in verschillende landen. De integrale tekst van dit interview zal ook beschikbaar zijn op www.cubamigos.be.

Leonardo Pérez Gallardo.

Volgens Leonardo Pérez beleven wij een hergeboorte van het Cubaans Recht, dat een uitdrukking moet zijn van de nieuwe tijden. Er moet een code opgesteld worden, die de « tederheid, de liefde, de solidariteit en de verantwoordelijkheid op de sokkel zet van de juridische waarden… Met een benadering van de mensenrechten die de strikte normen overschrijdt waaronder de verschillende traditionele familiemodellen werden opgevat, een code met een pluralistische kijk, veel vollediger, die zelfs de limieten van het recht overschrijdt ».

Voor hem is de wijze om de familie samen te stellen waarschijnlijk het meest ingewikkeld onderwerp van felicitaties of vraagstellingen, volgens de diversiteit van de analyses, van de meest inclusieve en pluralistische, tot de meest conservatieve, laat staan discriminatorische (zie hierover het artikel over de rol gespeeld door de kerken, van Wim Leysens). Anderzijds meent Pérez dat het huwelijk slechts een klein deel uitmaakt van de wetgeving. De nieuwe code gaat verder en benadert alle organisatievormen van de Cubaanse familie vandaag, de ouderlijke betrekkingen en het verwantschap, de bescherming van oudere personen of personen met een handicap, en het geweld in de familie.

Verwijzend naar de Grondwet herinnert hij eraan dat deze het huwelijk beschouwd als één van de organisatievormen van de familie, maar niet de belangrijkste. De Grondwet erkent ook de feitelijke unie als een organisatievorm van de families, heden één van de meest geldende familiemodellen. Een feit bevestigd door de lage huwelijkheidsgraad en de hoge echtscheidingsgraad. Elke persoon moet over de mogelijkheid beschikken, op basis van de vrije ontwikkeling van de persoonlijkheid, om het familiemodel te kiezen dat overeenstemt met zijn levensproject.

Volgens Leonardo Pérez is de weg naar de afwerking van een nieuwe familiecode een lange en een smalle weg : « Het zal slechts mogelijk zijn dit Recht op te bouwen, een politieke en grondwettelijke eis, met zin voor gerechtigheid, familiale solidariteit, integriteit, met open geesten, gevoedt in de waarden van de versheidenheid, het pluralisme en de inclusie ».

Yamila González Ferrer.

Yamila González, vice-voorzitster van de Unie van de Juristen van Cuba, deelt deze analyse, met de bevestiging dat de uitdagingen talrijk zijn, dat talrijke familiale instellingen moeten veranderen, hun inhoud moeten aanpassen en zichtbaar maken, teneinde te kunnen tegemoet komen aan de noden en garant te staan voor het oplossen van conflicten die kunnen optreden. De diversiteit en de geldigheid van alle types families is belangrijk en fundamenteel.

Zij deelt ook de opvatting inzake het voortbestaan van stereotypes, vooral sexistische, en dat een belangrijke bewustmakingstaak bij de bevolking noodzakelijk is. Inzake uitdagingen voor de nieuwe code meent zij dat men de familiale verantwoordelijkheid moet versterken op emotioneel, opvoedkundig, vormend en economisch vlak, rekening houdend met speciale omstandigheden : alleen kinderen opvoeden, hulp aan minder valiede personen, aan ouderlingen, tegemoet komen aan de veroudering van de Cubaanse bevolking, rekening houden met de sexuele geaardheid en de genderidentiteit, enz..

Mayda Álvarez.

De directrice van het studiecentrum van de FMC (Federatie van de Cubaanse Vrouwen), Mayda Álvarez, komt eerst terug op het actueel kader voor de familie, met het impact van een systematische structurele crisis, de economische blokkade door de VS, en de naweeën van de speciale periode. Verschillende tendenzen bevestigen zich : de vermenigvuldiging van het aantal kleine families, de stijging van het aantal gezinnen waar de twee partners werken, het hoge aantal koppels dat hun unie niet formeel bevestigd, de daling van de fertiliteit en de stijging van het aantal kinderen geboren buiten het huwelijk.

Naar haar mening zal het tijdens de debatten over de nieuwe code uiterst belangrijk zijn te weten over welke familie men spreekt, bewust te zijn van hun heterogeneïteit, en niet uit het oog te verliezen dat deze wet de weerspiegeling moet zijn van dit tijdperk en er moet aan beantwoorden.

Ana Maria Álvarez-Tabio Alba.

Ana Maria Álvarez-Tabio Alba, professor aan de faculteit rechten van de Universiteit van Havana, vertrekt van de vaststelling dat er vandaag geen erkenning bestaat van de diversiteit van de familievormen. Men beschermt vooral de matrimoniale, nucleaire, heterosexuele familie, die niet noodzakelijk de belangrijkste bestaande vorm is. Heden bestaan verschillende vormen van familiale organisatie, zoals consensuele heterosexuele of homosexuele unies, monoparentale, hergesamenstelde of verzamelde families, met een impact op de oudersfunctie uitgeoefend door de leden van de familiale groep -andere dan de vader en de moeder- al dan niet biologisch tussen hen gebonden.

Naar haar mening moet men niet het geweld vergeten dat kan bestaan binnen de familie, wat de oprichting verplicht van mechanismen voor de preventie ervan en voor de bescherming van de slachtoffers. Op dit vlak moet men regels invoeren van het internationaal privaat recht, en moet men de rechten van de kinderen en adolescenten ontwikkelen, in overeenstemming met de Conventie van de Rechten van het Kind.

Manuel Vásquez Seijído.

Manuel Vázquez is onder-directeur bij de Cenesex. Hij benadert dit thema met de verwijzing naar het feit dat de Cubaanse maatschappij, zoals de rest van de wereld, evolueerde en veranderde.

« De wetten van elke natie moeten overeenstemmen met de sociale context van het land. Indien er een discrepantie komt, indien de juridische normen de sociale werkelijkheid niet weerspiegelen, zijn zij niet meer gewettigd », meent hij. Zoals zijn collegas bevestigt hij dat het huwelijk niet meer een onmisbaar element uitmaakt om een familie te vormen. Men ontmoet homosexuele koppels, grootouders die de kleinkinderen ten laste nemen omdat de ouders uitgeweken zijn, of op zending zijn buiten het land, of overleden, of die hun kinderen hebben achtergelaten. Er zijn alleenstaande moeders die een nieuwe relatie kunnen aangaan, mannen die gaan samenleven met een vrouw die reeds kinderen heeft, enz.

In Cuba, voegt hij eraan toe, bestaan er ook problemen van huisvesting en economische moeilijkheden die objectieve factoren vormen en de ontwikkeling van families bemoeilijken. Zo bvb. wat men « uitgebreide families » noemt, waar meerdere generaties samen leven in een beperkte ruimte, wat de zaken ingewikkeld kan maken en ongenoegen kan veroorzaken. Al deze specifieke factoren moeten aan bod komen tijdens de besprekingen.

Een fundamenteel debat.

Deze beoordeling door specialisten toont reeds duidelijk de complexiteit aan van het onderwerp en bevestigt dat het debat niet eenvoudig zal zijn. De overheid zal de burgers moeten inlichten en vormen. Zonder deze pedagogische inspanning zal het moeilijk worden om een consensus te vinden die toelaat de ambitieuse en vernieuwende doelstellingen te halen die men moet vastleggen in de nieuwe familiecode.

Bronnen :

-interview van Leonardo Pérez ;

-www.cubadebate.cu/noticias/2020/02/24/codigo-de-familia-cronograma-legislativo-y-proteccion-animal-temas-en-foro-online-sobre-reforme-constitucional ;

-https://paquitoeldecuba.com/2019/12/21/nuevo-codigo-de-las-familia-ya-tiene-fecha-de-parto-pero-el-embarazo-sera-largo;

-fr.granma.cu/cuba/2020-01-02/code-des-familles-ouvert-inclusif-expression-des-temps-nouveaux ;

-www.granma.cu/cuba/2019-05-13/un-nuevo-codigo-de-las-familias-tiene-que-responder-al-proyecto-de-justicia-social-de-la-revoluvion-13-05-20 ;

-www.granma.cu/cuestion-de-leyes/2020-01-08/el-nuevo-codigo-de-las-familiamas-alla-del-matrimonio-08-01-2020-23-01-55 ;

-www.bohemia.cu/7 de febrero de 2020 ? Del Tabú a lo legitimo.

EEN DECENNIUM DAT SPOREN NALAAT.

F. Tack

Het decennium 2010-2019 was rijk aan gebeurtenissen en beslissingen die de recente evolutie van het Cubaaans economisch en sociaal model hebben gekenmerkt. De website Cubadebate heeft hierover enkele artikels voorgesteld en wij hebben een waaier van tien politieke gebeurtenissen en tien doorslaggevende punten voor de economische evolutie van het land geselecteerd. Verschillende hiervan werden in onze Cuba Sí besproken naargelang hun ontwikkelingen, maar een kort overzicht leek ons nuttig voor het begrip inzake de evolutie van het land.

Kenmerkende politieke gebeurtenissen.

Een duizendtal afgevaardigden nam deel aan het 6de Congres van de PCC (Communistische Partij van Cuba), van 14 tot 19 april 2011. Dit congres keurde de « Economische en sociale richtlijnen van de Partij en de Revolutie voor 2011-2016 » goed. Het congres heeft ook Raúl Castro verkozen als eerste secretaris van het Centraal Comité van de PCC, functie uitgeoefend door Fidel Castro vanaf de stichting van de partij in 1965.

Op 28 en 29 januari 2012 had de Eerste Nationale Vergadering van de PCC plaats, voor een analyse van de werking, de methodes en de werkstijl van de partij, de politieke en ideologische werking, de kaderpolitiek, de relaties met de UJC (Unie van de Jong Communisten) en met de massa-organisaties. Het basisdocument, met talrijke amendementen, werd besproken tijdens meer dan 65.000 vergadering van de cellen van de partij en van de UJC.

De migratiepolitiek werd in oktober 2012 gewijzigd en geactualiseerd, met vereenvoudigde administratieve procedures voor de reizen naar het buitenland, regels voor Cubanen die buiten het land verblijven, en voor de terugkeer van migranten . In oktober 2017 kwamen nog andere maatregelen de wijzigingen vervolledigen.

Hugo Chávez sterft op 17 december 2013, grote vriend van Cuba en leider van de bolivariaanse revolutie in Venezuela.

Op 17 december 2014 kondigen Raúl Castro en Barack Obama, gelijktijdig het herstel aan van de diplomatieke betrekkingen tussen Cuba en de VS. De drie Cubanen die nog steeds gevangen zaten in de VS worden ter dezer gelegenheid vrijgelaten. De « Vijf » zijn allen terug in Cuba.

7e Congres van de PCC, van 16 tot 19 april 2016. Raúl wordt herverkozen als eerste secretaris. De debatten zijn gebundeld rond « De conceptualisering van het economisch en sociaal model », op basis van een ontwikkelingsplan tot 2030 en van de economische en sociale richtlijnen voor de periode 2016-2021.

Overlijden van Fidel Castro Ruz op 25 november 2015. Het cubaanse volk brengt hulde aan de historische leider van 26 november tot 4 decembre en begeleidt het transport van de asse van Havana tot in Santiago de Cuba, langs het traject dat hij volgde in de eerste dagen van 1959, na het omverwerpen van de dictatuur van Batista.

19 april 2018 : Miguel Díaz-Canel wordt verkozen tot president van de Raad van State en van de Ministerraad. De belangrijkste verantwoordelijkheden van de staat en de regering gaan over van de « Historische generatie » naar jongere generaties, geboren en gevormd tijdens het revolutionair verloop.

Op 10 april 2019 wordt de nieuwe Grondwet uitgevaardigd, na maanden debatten waaraan meer dan acht miljoen burgers deelnamen, gevolgd door een referendum (2 februari 2019). De nieuwe Grondwet die de evolutie van de cubaanse maatschappij weerspiegelt, herbevestigt het socialistisch karakter van de Revolutie. Op 10 oktober 2019 wordt Miguel Díaz-Canel verkozen tot president van de Republiek, en Esteban Lago Hernández tot voorzitter van de Algemene Vergadering van de Volksmacht en van de Raad van State. Op het einde van het jaar, in uitvoering van de aanpassingsmodaliteiten ingevolge de nieuwe Grondwet, is Manuel Marrero Cruz verkozen tot Eerste Minuister.

De economische maatregelen.

De economische richtlijnen voor de vijfjarige periode 2011-2016 zijn, o.a., toegespitst op het zoeken naar oplossingen voor het macro-economisch onevenwicht en het gebrek aan doeltreffendheid in de nationale economie.

Vanaf 2011 kent het beheerssysteem van de bedrijven een nieuwe golf aanpassingen teneinde de oude remmen te doorbreken, meer autonomie en ruimere actiemogelijkheden toe te kennen aan de bedrijven, in het streven naar meer doeltreffendheid en een betere organisatie. Verschillende maatregelen zijn genomen op basis van het scheiden van de staatsfuncties en de bedrijfsfuncties, de afschaffing van administratieve beperkingen en de flexibiliteit van de loonstructuur.

In oktober 2010 worden de eerste licenties toegekend voor het werk voor eigen rekening (cuenta propria), opengesteld voor 178 beroepen (uitgebreid tot 201 in 2013). Naargelang de ontwikkeling van de « privésector » worden aanpassingen ingevoerd in functie van de opgedane ervaringen en van vastgestelde misbruiken, zonder echter de expansie van de sector te beperken, die heden 617.974 personen omvat. Begin 2013 opent men ook de mogelijkheid voor de oprichting van coöperatieven buiten de landbouw, die 400 bedrijven zullen oprichten, met 1.700 leden.

De overhandiging van gronden in vruchtgebruik, gestart in 2008, wordt in 2012 en 2014 aangepast. De oppervlakte van deze gronden wordt verhoogd met 67,10 hectaren en de toekenningsvoorwaarden worden versoepeld.

Een kalender wordt in 2013 vooropgesteld voor de monetaire éénmaking. De eerste stappen worden tussen 2014 en 2020 ingevoerd, om het hoofd te bieden aan de éénmaking die de waarde van de Cubaanse peso moet herstellen.

In januari 2013 wordt een fiscale hervorming ingevoerd, met wijzigingen in het vaststellen van de belastingen, de gegevens onderworpen aan betaling, de belastbare zaken, enz. In september 2013 voert men maatregelen in om buitenlandse investeringen te bevorderen en opent men de Speciale Ontwikkelingszone van Mariel, met het starten van de werken voor een containerterminal in 2014.

In maart 2013 keurt het parlement de wet goed over buitenlandse investeringen. De resultaten ervan halen niet de objectieven met de gewenste snelheid, geremd door bureaucratische hindernissen en de blokkade opgelegd door de VS, die alles in het werk stellen om eventuele investeerders te ontmoedigen.

Het 7e Congres van de PCC, in april 2016, legt de prioriteiten vast voor een strategie op middellange en lange termijn. De theoretische basis is uitgewerkt in de « Begripsomschrijving van het economisch en sociaal model ». Een ontwikkelingsmodel tot in 2030 wordt opgesteld en bepaalt de belangrijkste doelstellingen van de ontwikkeling.

Het internationaal toerisme, gestart en ontwikkeld sinds de jaren ’90 (wanneer Cuba deze sector ontrwikkeld als middel om uit de « speciale periode » te geraken), wordt de motor van de ontwikkeling met een gemiddelde groei van 13 % gedurende meerdere jaren. Ook hier zal de wurgingspolitiek van de Trumpadministratie de uitbouw van deze sector vertragen.

In 2019 keurt de regering een belangrijke loonsstijging toe in de openbare sector, teneinde tegemoet te komen aan de noden van de bevolking en van de economie. 1.470.736 werknemers zijn hierbij betrokken, in de ministeries, de lokale organen van de Volksmacht, de verenigingen, evenals de 1.550.000 burgers die een pensioen of sociale steun trekken.

WAT IS DE « CUBANIA » ?

Hieronder een uittreksel van het interview van Abel Prieto, door Anne Delstanche, over de « Cubania ». Een volledig interview is beschikbaar op https://www.dailymotion.com/video/x7l2d67.

Abel Prieto is geboren op 11/11/1950. Hij was minister van cultuur van 2016 tot 2018. Na een korte periode als directeur van het Bureau van het Martiaans Programma, volgt hij Roberto Fernández Retamar op, recent overleden, als voorzitter van de Casa de Las Américas.

Het begrip cubania is een begrip van de grote cubaanse antropoloog en essayschrijver Fernando Ortiz, die in de jaren 1940 sprak over de noodzaak een onderscheid te maken tussen cubaans zijn en cubania.

Het Cubaans zijn is zoals het patrimonium van allen die in Cuba geboren zijn. Dit heeft te maken met onze smaken, de persoon die de Cubaanse keuken lust, graag domino speelt, trouw is aan de Virgin de la Caridad del Cobre, de heilige patrones van Cuba. Deze persoon heeft dit soort levensvreugde die de Cubaan begeleid en die de neiging heeft… (dit is iets heel belangrijk voor ons en voor het verzet) de zaken niet te ernstig op te nemen, maar grapjes te maken. Daar waar een groep Cubanen is, voelt men iets onzichtbaar en terzelfdertijd voelbaar.

Daar waar een groep Cubanen domino speelt leeft er iets, dat is het Cubaans zijn. Sommige kenmerken van onze eigenheid zijn zeer zichtbaar. Maar Fernando Órtiz denkt dat het nodig is een superieure conditie te definiëren van dit Cubaans zijn, de wil om Cubaan te zijn, de wil om te strijden voor Cuba, Cuba te verdedigen.. Dit overschrijdt de dominos, de grapjes en opent een begrip dat iets te maken heeft met de identiteit van de enkeling, met het lot van Cuba. Natuurlijk denkt Órtiz aan de Cubaanse annexatievoorstanders die, vanaf het midden van de XIXe eeuw, denken dat het lot van Cuba ondergeschikt zou moeten zijn aan dat van de VS. Er zijn annexatievoorstanders in Miami, en er moeten er ook zijn in Cuba.

Martí definieert deze zienswijze in een bijzonder artikel onder de titel « het annexatiegeneesmiddel » : « Een mislukte oplossing, bestemt om altijd te mislukken, maar die onze republiek steeds zal pesten ». Martí dacht dat de annexatiewil deel zou blijven uitgmaken van het nationaal leven, en dat men steeds waakzaam moest blijven voor het gevaar ervan, want dit betekent onderworpenheid aan de Yankee.

Fernando Órtiz denkt dus aan de annexatievoorstanders. Een annexatievoorstander kan graag domino spelen, base ball lusten, de maagd van de Caridad del Cobre op zijn borst dragen, maar hij voelt zich minderwaardig dan de Yankees op politiek, sociaal en economisch vlak, en voelt zijn lot gebonden aan de geopolitiek, gezien onze geografische ligging, eindigend met de Yankees te dienen.

Daarom legt Órtiz de nadruk op het feit dat de cubania een superieure en meer veeleisende staat is, hetzij al deze kenmerken die ons verschillend maken en ons zo erkenbaar maken delen met zijn medeburgers. Maar terzelfdertijd aan deze staat toevoegen dat er een wil bestaat die te maken heeft met een verbintenis waar een geest van solidariteit voorop staat om vrij te zijn, een soevereiniteitswil en een emancipatiezucht.

De cubania is een deel van de menselijke emancipatie in de Cubaanse eigenheid. En inderdaad, je zegt de « Cubaanse geest », en Fernando Órtiz heeft ook gezegd dat de cultuur het vaderland is, dus ja, de cultuur heeft iets te maken met de geest van Cuba, zonder twijfel, de cubania heeft te maken met wat wij verdedigen.

Herinner je dat in 1993, midden in de moeilijkste en pijnlijkste speciale periode die wij hebben gekend, met de strengste beperkingen, Fidel tijdens een vergadering van de Unie van schrijvers en kunstenaars van Cuba, verklaarde dat de cultuur het eerste is dat moet gered worden. En hij refereerde niet naar de kunst, hij refereerde niet naar de literatuur, hij refereerde naar dit, naar de cubania, onze eigenheid als natie, naar onze bijdrage aan het cultureel patrimonium van de wereld die bijdraagt tot de cubania en een ethisch element brengt dat men met uitstraling terugvindt in de ideeën van Martí. Martí is de ethica, een echt voorbeeld, zoals Fidel.

En in de cubania moet er iets zijn dat niet bestaat in het Cubaans zijn. De schurk, deze die tracht anderen te bedriegen om er profijt uit te halen, de schurk of de omgekochte kan heel Cubaans lijken, maar hem ontbreekt wat Díaz-Canel bepaalde als « denken als land ». Ik had niet beseft dat de definitie van Fernando Órtiz gelinkt is aan deze oproep van de president van Cuba te denken als land. Niet denken als individu, denken als land, denken wat goed kan zijn voor het land. Steeds deze optie aannemen. Iemand die goed in de cubania geankerd is, denkt altijd als land.

Anne Delstanche