IROEL SÁNCHEZ ESPINOSA

Anne Delstanche en Freddy Tack

Ingenieur in informatica (CUJAE – Technologische Universiteit van Havana) en journalist. Iroel Sánchez Espinosa is geboren in Santa Clara op 12 september 1964. Heden werkt hij op het Bureau voor de informatisering van de Cubaanse Maatschappij.

Iroël heeft reeds een rijke en indrukwekkende carrière achter zich : directeur van de Casa Editorial Avril, voorzitter van het Cubaans Instituut van het Boek, voorzitter van het inrichtend comité van de Internationale Boekenbeurs van Havana (van 2000 tot 2009), stichter van het cultureel tijdschrift « La Jiribilla », stichter en organisator van de online Cubaanse encyclopedie « Ecured ». Heden is hij ook uitgever van de blog « La Pupila Insomne », één van de meest bezochte blogs in Cuba, en leider van het televisieprogramma « La Pupila Asombrada ». Hij werkt samen met verschillende buitenlandse televisiezenders, en geeft voordrachten in talrijke universiteiten in Cuba, Brasil, Spanje en Venezuela, en tijdens talrijke internationale ontmoetingen, over communicatie en informatica.

Cuba Sí had de kans om hem te ontmoeten en te interviewen tijdens een kort verblijf in Brussel.

Interview met Iroël Sánchez.

Het gevaar in een wereld zoals deze is dat mensen een land kunnen zien dat een andere wijze van handelen heeft. Dit is de reden voor de blokkade tegen Cuba, want het bestaan van een alternatief is gevaarlijk.

Het neoliberalisme heeft gepoogd een tegenstelling op gang te brengen tussen de Staat en de burgerlijke maatschappij, en dit concept te gebruiken tegen de veranderingsprocessen.

Hoe omschrijft u de burgerlijke maatschappij en wat is haar taak, in het bijzonder in een socialistische maatschappij ?

Het neoliberalisme heeft getracht een tegenstelling te scheppen tussen de Staat en de burgerlijke maatschappij, en dit begrip te gebruiken tegen de veranderingsprocessen, in het bijzonder in zijn uitspraken tegen de Cubaanse revolutie.

De werkelijkheid is dat de Cubaanse revolutie de macht heeft gegeven aan de burgerlijke maatschappij door aan het volk op verschillende wijzen een stem te geven. Zij heeft representatieve verenigingen opgericht in verschillende sociale sectoren, met meer dan 2.000 verenigingen van allerlei soorten, beroepsverenigingen en grote verenigingen die representatief zijn voor de maatschappij in haar verscheidenheid. Deze verenigingen hebben geen confrontatielogica met de Staat, maar eerder een deelnemingslogica aan de veranderingen en de verbetering van de maatchappij, want zij delen de doelstellingen van sociale rechtvaardigheid van de revolutie.

Het is de revolutie die een stem gaf aan deze burgerlijke maatschappij waarvan de meerderheid van de Cubanen uitgesloten waren voor de revolutie. En dit is overal het geval, het kapitalisme kan veel praten over de burgerlijke maatschappij, maar als je geen geld hebt neem je niet deel aan het politiek en sociaal leven, en zo was het in Cuba voor1959.

Men moet de burgerlijke maatschappij zien als een middel voor de verwezenlijking van de ideale mens : soevereiniteit en sociale gerechtigheid, waarvoor het Cubaanse volk zo lang heeft gestreden. En tevens een wapen voor de hervorming en de deelname in de meest verscheiden vormen.

Wij mogen zeker niet vergeten dat deze uitspraak, misvormd door de subversieve strategie gefinancierd door de Verenigde Staten, trachte een valse burgerlijke maatschappij op te richten in Cuba.

Indien je deel uitmaakt van een apparaat gefinancierd door een andere Staat, door instellingen van deze andere Staat, dan maak je deel uit van de burgerlijke maatschappij van deze Staat en niet van deze van Cuba. Er is dus een misleidend discours dat tracht ons een kunstmatige constructie voor te stellen, gefinancierd door belangen extern aan de Cubaanse maatschappij, als representatief voor de Cubanen, daar waar het enkel gaat om de enscenering van doelstellingen en motivaties die tegengesteld zijn aan emancipatie en deelname.

De doorverkopers (of herverkopers). Een fenomeen nog steeds zonder oplossing, dat sinds jaren het leven van de mensen bemoeilijkt, dat de prijzen doet stijgen, dat maakt dat zaken ontbreken in de winkels… Welke maatregelen kunnen genomen worden om het fenomeen van de doorverkopers uit te schakelen ?

Recent heeft president Díaz-Canel zich hierover zeer duidelijk en frontaal uitgesproken. Zijn toespraak toont dezelfde verontrustheid aan als wat leeft bij de bevolking.

Dit fenomeen heeft wortels in de tekorten en is ook een gevolg van de blokkade. Er ontbreken zaken omdat het land niet beschikt over de nodige middelen om ze te leveren. De tekorten worden overal gemakkelijk opgelost door een groter aanbod. Maar als je beschikt over beperkte middelen, en dit is het geval in Cuba, in die mate dat je het nodige geld niet hebt om grondstoffen in te voeren om iets te produceren of rechtstreeks een afgewerkt product in te voeren, als je niet beschikt over de nodige brandstof en ze niet kan invoeren, wat het geval is met de recente maatregelen van Trump, dan zit je vast. Het is een meer aanwezig fenomeen.

In een periode van tekorten ontstaan opportunistische gedragsvormen bij mensen die van deze tekorten misbruik maken. Mensen die niet trachten hun persoonlijke noden tegemoet te komen, of de noden van een rationeel verbruik, maar die zeldzaamheid scheppen of trachten te scheppen om er van te genieten, en een marge nemen van deze zeldzaamheid door producten aan te bieden aan hogere prijzen. Zij scheppen niet alleen een monopolie maar het is juist dat er de laatste jaren een proces aan gang kwam waarbij men het gewoon werd hiermee te leven, en er ontstond een confrontatie met de overheden.

Soms verklaren de mensen : « Ofwel koop ik aan deze prijs, ofwel heb ik niets ». Voor basisproducten of iets dat je echt nodig hebt om een toestand op te lossen, wordt dit een moeilijk te nemen beslissing. Niet bestraffen moedigt dergelijke handelswijzen aan. De recente verklaringen van de president tijdens de laatste weken gaan ons misschien toelaten te hopen op een meer efficiënte confrontatie op dit vlak. En ook dank zij de hervormingen die in Cuba plaats grijpen en die meer macht geven aan de gemeenten. Ik denk dat de overheden op lokaal vlak meer draagktacht hebben om op dit vlak tussen te komen.

De verenigingen kunnen ook een belangrijke toedracht betekenen. Want in een periode van tekortkomingen, van moeilijkheden zoals deze wij beleven, is het belangrijk de orde te vrijwaren, de gerechtigheid te vrijwaren, de solidariteit te vrijwaren, zoals je het zegt… Anders wordt de maatschappij onbeheerbaar en zal men opleggen wat wij niet wensen, de wet van de jungle die overal heerst en die wij in Cuba niet willen.

Meer en meer Cubanen hebben toegang tot Internet. Wat zijn de positieve aspecten en de negatieve aspecten van de opening van Internet ?

Spijtig genoeg is Internet niet enkel een gebied van wijsheid en kennis, nog van verdieping.

Internet kan ook een ongelooflijk middel zijn voor de democratisering van de ideeën en van de kennis. Maar er ontstond een omvorming van het Internet sinds de jaren ’90, toen de commerciële leiders van Internet, Google, Mac, Apple en Microsoft niet bestonden, en die sindsdien alles hebben

gecommercialiseerd. Met Internet werd de wet van de fundamentele tegenstelling van het kapitalisme voltooid. De tegenstelling tussen het steeds meer sociaal karakter van de arbeid en steeds meer en meer privékapitaal. Hetzelfde doet zich voor op Internet, het steeds meer sociaal karakter van de paginas, van de deelname van de mensen, en steeds meer toegespitst op de toeëigening van de metagegevens geschapen door het gebruik ervan. En tevens het feit dat wij niet meer in rechtstreekse verbinding zijn met Internet, wij zijn in verbinding met tussenpersonen, de platforms zoals Google of Facebook, die hiërarchisch de fysische wereld bepalen van de bedrijven en de instellingen die betaald hebben opdat wij iets prioritair zouden zien of dat wij niets anders zien. Wij komen in contact via deze tussenpersonen en niemand krijgt nog informatie door www… te schrijven. Men komt er via een sociaal net of een zoektocht op Google. Meestal is dit alles bepaald door algoritmen of door één of ander publicitair middel en dit omvormde Internet tot een soort oceaan waar je enkel ziet wat bovenop vlot enn ietb het meest waardevol is, waardevol dat dikwijls in de diepte ligt. Om zich te oriënteren op deze oceaan mioet men een kritische cultuur hebben,, ominhoud te geven en om in houd te verwerken. In deze omgeving is het niet Cuba dat de hegemonie uitoefend, en het is niet de waarheid die meestal het meest zichtbaar is.

In deze omgeving waar een zekere hegemonie bestaat, die niet beslist wordt door de Cubanen en waar zekere afwijkingen optreden om min of meer aanwezig te zijn, is er aansluiting naargelang de economische bronnen hetb toelaten.

De aanwezigheid van de Cubanen op het net bestaat. Enerzijds zijn er dezen die, zoals overal in de wereld, gebombardeerd zijn door een hegemonie van communicatietechnologie, niet steeds gelinkt aan de werkelijkheid, en anderzijds, met de uitdrukkingsmogelijkheden die niet steeds overeenstemmen met de kwaliteit van de informatie, maar met de economische capaciteit, en bijgevolg zijn de Cubaanse stemmen die zich kunnen uitdrukken op het net geen spiegel van alle nuances, van al de rijkdom van de werkelijkheid. Dit situeert zich in volle oorlog van de informatie, waar veel geld verbruikt word voor de productie van valse informatie over Cuba. Het is noodzakelijk het ware van het valse te kunnen onderscheiden, er zich snel rekenschap kunnen van geven, want vandaag, met de snelheid en de frequentie van de informatie, heeft men nog niet kunnen bepalen of iets vals of waar is, dat een nieuwe in formatie er in slaagt u te doen twijfelen.

In deze omgeving denk dat het belangrijk is een kritische geest te bewijzen om het goede te kunnen onderscheiden van het valse.

Achter elke kleine media, achter elk communicatieproject, en achter deze betaalde informatie tegen Cuba, zit een organisatie of zitten georganiseerde personen. Wanneer de informatie uit Cuba komt of men tracht een tegeninformatie vanuit Cuba te sturen, dan moet er een gemeenschap bestaan die deze gaat verspreiden, die ze op de sociale netten zet, om te kunnen concurreren zonder geld, zonder te betalen opdat Facebook het zou voorop zetten. Hoe is dit mogelijk ? Het moet gebeuren via gearticuleerde gemeenschappen. Het heeft geen zin een website te hebben met een blog, als er geen gemeenschap bestaat die de inhoud deelt en steunt. Elke eenzame verspreiding moet een gemeenschap opbouwen om deze informatie te delen.

Anderzijds moet men eigentijdse communicatiecodes gebruiken. Geen lange teksten vandaag. De mensen lezen nu met het gebruik vann grafieken, van korte videos, van infografie, dit is wat het meest scoort op de sociale netten. Men moet een idee kunnen resumeren in een beeld, en dit doeltreffend doen. Zelfs met de beste bedoelingen, als wij de gemeenschap niet zoeken, als wij de efficiënte communicatiecodes niet gebruiken, als men geen rekening houdt met de eigenheden van het publiek, blijft het schot op de punt van het wapen en zal de kogel niet verder gaan. En daarvoor is het noodzakelijk een kenniscultuur te bouwen en het massaal te doen.

Ik herinner mij het debat over het centrisme waar je intens aan deelnam, met als resultaat bedreiging met sancties en de blokkering van uw Facebook pagina.

Diegenen die het altijd hebben over vrijheid van meningsuitdrukking, recht tot het woord voor iedereen, zijn niet coherent in hun uitspraken. Indien zij zouden beschikken over de beslissing wie praat en wie niet praat, over de mogelijkheid iemand te beletten te spreken, dan lijkt het wel dat zij het zouden doen zonder aarzelen. Maar ik denk dat men zich niet moet uitgeven voor een slachtoffer. Het kan meer deze die deze mening zijn toegedaan treffen als zij zien dat men niet stopt te zeggen wat ze stoort.

Uitendelijk heeft men het niet over iemand die iets mag zeggen of niet, maar of iemand over de middelen beschikt om een idee te uiten voor een gemeenschappelijk voordeel voor allen, of voor de verdediging van minoritaire belangen, die de wereld doen bewegen, daarover gaat het… Soms spreken zij over de verdediging van het recht op meningsuiting in Cuba, maar wat ze verdedigen is handel, de capaciteit om geld te gebruiken van een bron die interesse heeft in het domineren van Cuba om zich te verrijken. Dit heeft niets te maken met democratie, het is geen engagement voor de vrijheid, het is een grote oplichterij, en uiteindelijk altijd een conflict over centen. De enen om geld op te stapelen, voor een persoonlijk project, en de anderen voor een groot idee, het gemeenschappelijk belang.

Veel jongeren in de VS, maar ook in Chili en in Europa, voeren heden een politieke strijd, betogingen voor het klimaat en al de rest. Wat is de rol van de jeugd in deze bewegingen ?

Wij moeten beoordelen welk het niveau is van de schade dat het kapitalisme oplegt aan de mensheid, het gebrek aan toegang tot elementaire rechten voor de meerderheid in Chili, zoals studeren, de gezondheidsproblemen oplossen, of definitieve verwoestingen van de natuur.

Hoe komt een jongere die in zo een land leeft tot de sociale strijd ? Doorheen de zichtbare tegenstellingen en de zoektocht naar de diepere oorzaken die leiden tot deze werkelijkheid. Een systeem dat het profijt voor alles vooropzet, zelfs voor het leven, de natuur, voor het recht van elkeen op de veiligheid en een verzekerde vorming, op levensomstandigheden en gezondheid, op volksopleiding en massaopvoeding.

Veel hangt af van de organisaties die de volkeren hebben opgericht en van hun leiders, om deze strijd te kunnen voeren. Er is vandaag ook een crisis inzake de representativiteit van de politieke partijen, een wantrouwen tegenover de media.

Dat alles stort ineen.

Dit is de reden van deze betogingen, waarvan men niet weet waar ze naartoe willen of wat hun doelpunt is. Maar ik denk dat het tevens een uitdaging is voor de linkse krachten de oorzaak van deze zaken te begrijpen. Want het is het enige dat de wijzigingen kan uitleggen, dat tot de wortels van dit kwaad kan gaan, en dat kan beletten dat deze beweging eens te meer wordt opgeslorpt door het systeem.

Het kapitalisme beschikt over een grote capaciteit om afwijkingen en dissidentie op te slorpen en terug in te schakelen in het systeem, zodat het geen gevaar meer uitmaakt voor dit systeem.

Ik denk dat de uitdaging nu is te overleven als soort of niet, alvorens deze assimilatie er komt. Want de huidige crisis is zo diep… Op sommige plaatsen kan je een sociale vereniging gebruiken, of je kan op straat komen om protest te uiten. Maar er zijn er anderen waar het leven heel hard is en waar de mensen moeten overleven op een bijna dierlijke wijze en alvorens zij bewust worden van deze problemen… mijn stad moet protesteren, mijn straat moet protesteren… tegen de levensvoorwaarden in Afrika, in sommige streken van Azië, en ook in sommige delen van Latijns Amerika. Die mensen zijn totaal onzichtbaar voor de politiek. Wanneer men spreekt over kapitalisme denkt men aan de VS en aan Europa. Maar er is ook kapitalisme in Afrika, en in Haïti, in de overbevolkte streken van Azië met een lage levenshoop . En ook al deze mensen in Centraal Amerika die we naar Mexico zien trekken maken deel uit van het kapitalisme.

Een politieke opvoeding is noodzakelijk om de sleutels te begrijpen van deze toestand. Wat echt kan dienen om een diepe verandering door te voeren.

Op Internet kan je sommige informaties verspreiden, maar hetzelfde Internet biedt elke dag aan de mensen andere, demobiliserende informaties.

In 2010 heeft een ambtenaar van het Staatsdepartement, de Internetraadgever van Hilary Clinton, tijdens een conferentie, toevallig of niet toevallig ingericht vanuit Chili met internetbloggers uit Latijns Amerika, achter zich een foto van Che gezet. Een man van het staatsdepartement met deze foto achter zich vertelde hen dat internet de Che Guevara is van de XXIe eeuw ! Wat wou hij daarmee zeggen ? Protesteer op Internet, kom niet meer op straat. Wij controleren Internet, wij weten wat je doet. Bezet de straten niet, hou geen sociale protest, organiseer u niet in de maatschappij. Ga niet meer strijden, doe dit alles op Internet… vanaf bij u thuis… dit alles met je i-phone… protesteer… Ondertussen zijn wij bezig met de militarisatie van de samenleving, de democratische eilanden die in de wereld over blijven in te dijken, alles aan het privatiseren, dit in het echte leven, niet op Internet. Wij moeten ons bijgevolg organiseren op Internet, wij moeten gebruik maken van de capaciteiten die bestaan als communicatiemiddel, maar om de maatschappij te hervormen en op straat te zijn, om de plaatsen te bezetten, geen open plaatsen te laten.

Graag zou ik het nu hebben over de dubbele munt. Ik heb de indruk dat zaken aan het veranderen zijn in Cuba. Ik denk dat wij dicht staan bij de monetaire eenmaking. Is dit een slechte interpretatie ?

Ik ben geen ambtenaar van het ministerie van economie van Cuba, maar als burger heb ik deze hoop.

Vorig jaar heecft de regering een loonsverhoging van de lonen met 70 % gestemd.
Zoals de president het heeft gezegd moet de productiviteit stijgen om de lonen te doen stijgen, en men kan de lonen niet verhogen als de productiviteit niet verhoogd. Hij heeft de stap gezet en aangetoond dat er geen onordelijke inflatie ontstond en dat de wereld daarvoor niet gestopt is. En zijn ministers hebben verklaard dat dit jaar een jaar zou zijn van diepe veranderingen op financieel vlak.

Wanneer men spreekt over diepe veranderingen en financiële orde, verbinden wij aan deze noodzaak, waarvan Raúl Castro zelf heeft gesproken, alle kosten dat dit verondersteld voor het land.

Cuba is een land dat geen shocktherapie zal toelaten… Elders is het gemakkelijk te doen, zij devalueren de deviezen en stijgen de prijzen, en zij hebben het probleem opgelost. Zonder shocktherapie, zonder dat de helft van de bevolking niet meer kan verbruiken vraagt dit enorme détails in de planificatie, tegengewichten en bescherming om de sociale basissen van het land te vrijwaren, zonder de zwakste sectoren, de gepensioneerden, de sectoren die de staatswerking steunen, het onderwijs, de gezondheid, die voor ons belangrijk zijn, te treffen. De samenleving kan efficiënter worden met het behoud van de bescherming van deze sectoren. Dit zijn uitdagingen waarvoor men het tot op heden niet heeft gedaan, maar het is iets dat absoluut moet gedaan worden.

Ik kann je zeggen dat ik dezelfde hoop en dezelfde waarneming heb als jij, en ik denk dat er duidelijke tekenen zijn dat wij deze onvermijdelijke weg nemen.

Wij zouden graag weten hoe de blokkade je treft in uw werk, in uw persoonlijk leven, als Cubaan in het dagelijkse leven.

Op een dag heb je, of iemand van je naaste familie, een geneesmiddel nodig, maar je kan het niet vinden. Je zal moeten waken of het aankomt in de apotheek, en er is geen meer, want er zijn er niet genoeg voor iedereen. Of je hebt een welbepaald voedsel nodig voor je kind, en er is er geen. Men is er niet in geslaagd al het noodzakelijk voedsel in te voeren, zij het nu melk of een dagelijks voedsel zoals vlees. Er is een onvoldoende hoeveelheid, en er komt een ogenblik dat het snel is uitgeput. Of je weet dat iemand zich moet verplaatsen voor een medische behandeling, maar er is onvoldoende transportcapaciteit. Of je moet ter plaatse gaan om papieren in orde brengen, maar je kan het niet doen op de voorziene dag omdat je geen transport hebt gevonden. Het zijn dergelijke zaken.

Het is ook juist dat, zoals onze president het heeft gezegd, dat wij elke dag moeten vooruit gaan in onze mogelijkheden om de staatszaken en instituties te organiseren. Wij mogen geen bureaucratisch concept ontwikkelen dat ons belet ons in de plaats te stellen van diegene die een dienst verwacht, die stappen moet zetten, wij moeten ons altijd in de plaats zetten van deze persoon en denken als land, teneinde altijd te denken als een sociale groep in zijn geheel.

Trump heeft veel kwaad gedaan aan het Cubaanse volk. Hij en zijn omgeving. En hij is cynisch genoeg om te verklaren dat het ten goede is voor ons volk. Maar het Cubaanse volk is een volk met een enorme cultuur. Er ontbreken ons vele dingen, er zijn veel zaken die wij niet goed doen en die wij beter zouden kunnen doen. Maar de mensen zijn niet naief en aan de Cubanen zeggen dat beletten dat de brandstof aankomt in het land, de mensen beletten te reizen, elke aankoop die Cuba wenst te doen beletten, dat dit ten goede is van het volk, is een gebrek aan respect voor de intelligentie van de mensen in Cuba, waar de minst geschoolde ten minste 9 graden studie achter de rug heeft, een gebrek aan respect te denken dat men ze kan manipuleren op zo een grove wijze. Het is voor een Cubaan moeilijk Trump te vergeten.

De modeshow van Chanel op de Prado en het draaien van de fillm « The fast and the Furious »vielen bij u niet in goede aarde. Waarom ? Het zijn nochtans gebeurtenissen die Cuba een zichtbaarheid geven in de ganse wereld.

Het is niet dat het mij niet aanstond, ik denk dat een goede zaak is voor de zichtbaarheid van Cuba. Ik ben er niet tegen een film te draaien of een défilé te houden in Cuba, maar ik ben tegen de wijze waarop wij, de Cubanen en onze instellingen het hebben ingericht. De wijze waarop het werd medegedeeld of niet medegedeeld aan de inwoners. De wijze waarop ze de mededeling hebben toevertrouwd aan anderen en het niet gebruiken van de sociale structuren waarover wij beschikken om te communiceren, om de redenen uit te leggen, om de eventuele voordelen uit te leggen. Zij hebben iemand anders laten communiceren en, natuurlijk, heeft deze een gemanipuleerde communicatie gebruikt… niet in ons voordeel.

Mijn kritiek is het niet anders te hebben gedaan, de mensen er niet bij te hebben betrokken en hen uit te leggen welk voordeel wij zouden kunnen halen uit de gebeurtenis. Wanneer je een straat afsluit, moet je aan degene die er woont of die er langs moet uitleggen waarom het niet zal mogelijk zijn en dat het doorgaat in het belang van de burger. En dat werd niet gedaann, dat heeft mijn kritiek veroorzaakt.

De straat is niet privé en de voetpaden zijn het ook niet, men kan de zaken niet op deze wijze doen. Dat was mijn kritiek en ik bevestig en hoop dat wij lessen zullen trekken die nodig zijn als gemeenschap, wat wij zijn, diep inclusief en democratisch. En dat wij niet in de val trappen waar mensen uit een andere wereld, met andere spelregels ons deze betrekkingen opleggen, aan ons die verschillend zijn. Dat is in het kort wat ik verklaarde.

Ik heb gezien dat op de Internationale Foor van het Boek van Havana, één van uw boeken werd voorgesteld « Cuba tegenover de goede buur » (Cuba frente al buen vecino ». Wat is het onderwerp ervan ?

Het boek is in PDF beschikbaar op de site « La Pupila Insomne ». Ik zou het graag verspreid zien, minstens bij de spaanstaligen.

Het boek omvat gans de periode van intense ideologische strijd gedurende de Obamaperiode, en inbegrepen de eerste dagen van Trump. Het omvat vier delen met de onderwerpen waarover wij gesproken hebben i.v.m. de mogelijkheden deel te nemen aan Internet. Een ander deel « tussen contract en ketterij » betreft hoofdzakelijk kunst en literatuur.

Nog een ander hoofdstuk is de goede buur, in het bijzonder de betrekkingen tussen de VS en Cuba gedurende deze periode, en uiteindelijk een deel dat « ketters » noemt.

Het boek tracht een benadering te brengen die een beetje afwijkt van wat men alle dagen zegt in de media. Het zoekt grenzen in Cuba die afwijken van de cirkel. Het stoort.

Een vriend heeft mij gezegd dat het boek niet comfortabel is voor vele mensen omdat het niet alleen toont wat zeer zichtbaar is, maar ook zaken die ons ontsnappen op het eerste zicht, en zoals psychologen het zeggen zijn ze een beetje conflictueel en helpen ons dieper na te denken over het impact van de zaken.

Het is niet in de normen, maar eerder een zoeken naar de overtreding. Ik denk dat revolutionair zijn

een vorm van overtreden is, af te stappen van wat men verwacht en iets verder gaan. Ik tracht hiermee te spelen in dit boek, een overzicht van artikels die ik in deze periode schreef, en die mij minder kwetsbaar lijken in de tijd.

Hoe zou Cuba erkunnen uitzien zonder blokkade ? Kan het potentiële van het socialisme groter zijn zonder blokkade ?

Ik las in een recent artikel op Cubadebate dat Cuba dagelijks 12 miljoen dollar verliest wegens de blokkade. Met deze twaalf miljoen supplementaire dollars voor de Cubaanse economie zou men kunnen berekenen hoeveel problemen wij hadden kunnen oplossen. Hoe het leven van de Cubanen minder moeilijk zou zijn.

De vijanden van Cuba zeggen dat de blokkade een voorwendsel is om de inefficiëntie van het socialisme goed te praten, de onmacht om problemen op te lossen.

Velen onder ons antwoorden ; « Indien het een voorwendsel is, hef het op en laat ons deze mislukking bewijzen ». Waarom moet men ons doen mislukken ? Als je weet dat iets een mislukking is, waarom dan een voorwendsel zoeken ? Hef het voorwendsel op en laat ons zonder rechtvaardiging alleen mislukken.

Maar dat gebeurt niet. Zij willen niet dat Cuba zich op dezelfde voet kan meten. De wet van het kapitalisme stelt iedereen in competitie op dezelfde voet, maar wij zijn in een competitie waar gij mij vertrapt… hoe dan een competitie op dezelfde voet houden.

En, als het socialisme een mislukking is… Ik las pas dat een enquête in Texas, in Californië, bewees dat de meerderheid van de personen voor het socialisme zijn. Men moet natuurlijk weten over wat zij praten als zij over socialisme spreken. Dit is interessant want het is een woord dat heel slecht gebruikt is. De crisis van het kapitalisme is zo diep dat een kenmerkend aantal dit denken.

Het is ook interessant de films te beoordelen die tijdens het laatste jaar de grootste verspreiding hebben gekend. Het zijn allemaal films die niet zacht zijn voor de VS en voor het kapitalisme.

De Koreaanse film « Parasite » , de film « Sorry we missed you » van Ken Loach, uitzonderlijk. Er is ook de Joker van Martin Scorcese, een historische film, maar ook over de vakbonden, over de maffia. Als je over een korte periode een aantal films ziet verschijnen met dezelfde oriëntatie, dezelfde schuldige, handelend over dezelfde problemen, dan is er iets gaande. Het is dus niet Cuba die deze problemen kent, het is niet het socialisme dat de grote kunstenaars bezielde… Cuba is niet de aanleiding. Er zijn andere zaken.

Het gevaar is dat in een wereld zoals deze, de mensen zouden kunnen zien dat er een andere benadering van de dingen mogelijk is. Daarom willen zij de blokkade van Cuba, omdat het bestaan van een alternatief gevaarlijk is. Dat men een organisatievorm van de maatschappij ziet die op zijn minst doet nadenken. Zonder blokkade zou Cuba kunnen voorstellen hoe een optie bestaat voor de mensen, met een oplossing voor hun gezondheidsproblemen, of een oplossing voor de onderwijsproblemen in de derde wereld. Wij willen geen concurrentie voeren met België, maar de landen in Latijns Amerika zouden een referentiepunt kunnen hebben. Daarom moet men Venezuela vernietigen, moet men Cuba vernietigen. Daarom mag er geen model bestaan of een geslaagde poging… En de modellen van het neoliberaal succes, zoals Chili of Colombia, zinken in zee. Laat het ons niet hebben over democratie, een karikatuur. Kijk wat er gebeurde in Brazilië, in Ecuador, wat gaande is in Colombia… waar je als sociaal militant meer kansen kent om vermoord te worden dan om te overleven. Over wat spreken wij, wat is het model ? Tegenover deze toestanden moeten zij beletten Cuba te zien als een referentie. Daarom zeggen zij : kijk in welke staat Cuba is… Er is een goede documentaire over de « Chicago boys », over de Chilenen die eerst in Chicago studeerden om daarna het neoliberaal model toe te passen in Chili en in de wereld. Latijns Amerika was de eerste plaats om dit uit te testen. Een van deze denkers, toen minister van Pinochet zegt in de film trouwens : « Zie in welke toestand Cuba zich bevindt en kijk hoe Chili er uit ziet… ». Nu, vandaag is Chili half dood. Maar het doel van de blokkade is dergelijke verklaringen mogelijk te maken, Cuba te gebruiken als een spook om de alternatieven uit te wissen, niet in Cuba, maar in hun eigen land. En zie nu maar wat er gaande is, zelfs als Cuba onder een blokkade leeft, dat het land is afgezonderd om te beletten dat een druppel brandstof zou aankomen.

De films van het interview :

IROËL SÁNCHEZ : DOBLE MONEDA/CUBA FRENTE AL BUEN VECINO.

https://youtu.be/XWQVolKCeO

IROËL SÁNCHEZ : REVENDEDORES – INTERNET

https://youto.be/RlaLt4kLrRO

IROËL SÁNCHEZ : SOCIEDAD CIVIL EN CUBA

https://youtu.be/E zoZ8CurOc

IROËL SÁNCHEZ : El BLOQUEO DE CUBA

IROËL SÁNCHEZ : EL BLOQUEO CADA DIA

https://youtu.be/ENzAviB-gPc

DE BETREKKINGEN CUBA – VS.

Freddy Tack

Een treffend feit was, op 30 april 2020, een aanslag tegen de ambassade van Cuba in Washington.

Maar alvorens deze terroristische daad te bespreken, enkele feiten van de laatste weken.

De meest recente maatregelen.

In februari 2020 stopt Western Union het overmaken van de « remesas », uitgezonderd vanuit de VS. De remesas waren reeds sterk beperkt door de regering Trump in 2019. Daar waar Trump steeds beweert het Cubaanse volk te steunen, legt hij een maatregel op die een rechtstreekse invloed heeft op de Cubaanse families.

Nog in februari (29/02), ziet Cuba zich genoodzaakt een schip te kopen, om de petroleum aan boord (reeds gekocht en betaald) te recupereren. De kapitein, uit vrees voor sancties, weigerde deze lading in Cuba te leveren.

In maart valt een mededeling van het Staatsdepartement van de VS en van het Agentschap voor de Ontwikkeling (11/03) met de melding dat sinds Trump aan de macht kwam 22.093.042 dollar werden besteed aan projecten tegen Cuba.

Op 25 maart starten de VS-autoriteiten met het uitoefenen van druk op derde landen om ze aan te zetten elke medische bijstand vanwege Cuba te weigeren.

Op 28 april deelt FarmaCuba mede dat midden maart een schip met twee containers, met grondstoffen voor het vervaardigen van geneesmiddelen, reeds aan de kaai in Havana, terug de zee uitvaart zonder het materiaal te lossen, onder de druk van eventuele sancties.

In mei vallen terug boetes. BIOMIN America Inc. een bedrijf dat veevoeder verkoopt, krijgt een boete van 257.862 dollars.

Op 8 mei deelt Bruno Rodríguez, Cubaans minister van buitenlandse zaken, mede dat de USAID (VS-agentschap voor internationale ontwikkeling) twee miljoen dollar premies beloofde aan diegenen die zogenaamde verkrachtingen van de mensenrechten, gelinkt aan de Cubaanse medische hulp in het buitenland, aanklagen.

Op 12 mei zet Trump Cuba terug op de lijst van de landen die niet meewerken aan de strijd tegen het terrorisme (lijst waarop Iran, Noord-Korea, Syrië en Venezuela zijn opgenomen). In 1982 nam Ronald Reagan Cuba op deze lijst op. In 2015 werd Cuba geschrapt van de lijst. Deze heropname heeft rechtstreekse en onrechtstreekse economische gevolgen, zoals beperkingen op de uitvoer, de handel, de ontwikkelingshulp, de toegang tot kredieten, enz.. Deze maatregel werd door talrijke landen en internationale instellingen veroordeeld, evenals door noordamerikaanse volksvertegenwoordigers en senatoren.

Aan dit overzicht kunnen wij nog de bijna dagelijkse incidenten toevoegen op Facebook en Twitter : sluiting van de Facebookpagina van de ambassadeur van Cuba in China (maart), blokkering gedurende twaalf dagen van de Twitterrekening van het televisieprogramma Mesa Redonda (april), van de Twitterrekening van de UJC (Unie van de Jongcommunisten) in maart, in april een valse Twitterrekening op naam van Dr. Francisco Durán, directeur voor epidemiologie op het Ministerie van Volksgezondheid (MINSAP). Dit soort incidenten is frekwent en trof o.a. Miguel Dùiaz-Canel, de president van Cuba, Bruno Rodríguez, minister van buitenlandse zaken, de website Cubadebate, de directeurs van de tijdschriften Temas en Cuba Socialista, de blog La Pupila Insomne, en noem maar op.

Een aanslag op de ambassade van Cuba in Washington.

Op 30 april opent een individu het vuur op de ambassade van Cuba in Washington, met een oorlogswapen. Tien personen waren aanwezig in de burelen, maar de aanslag richt enkel materiële schade aan, en de auteur van de feiten wordt aangehouden. De enquête wordt toevertrouwd aan de geheime diensten van de VS. Op 1 mei verklaart Mara Tekach, zaakgelastigde van de VS in Havana, dat zij het incident spijtig vond en zeer tevreden was dat er niemand gekwetst werd. Dit zal de enige officiële verklaring blijven tot op vandaag. De gekende elementen komen allemaal van de pers. Sporen van de schoten worden vastgesteld op de façade van het gebouw, vooral op de deur en de colonnes van de ingang, op de vlaggemast en het standbeeld van José Martí. Binnen werd de trap getroffen, evenals het plafond en de muren. Meer dan 50 sporen werden vastgesteld.

Bruno Rodríguez, Cubaans minister van buitenlandse zaken, verklaarde deze daad als het resultaat van de vijandelijke retoriek, het klimaat van agressies en bedreigingen, waarbij de staatssecretaris Mike Pompeo en andere hoge verantwoordelijken van de Trumpadministratie betrokken zijn. De noordamerikaanse overheden reppen geen woord en houden hert bij een medeplichtig stilzwijgen.

De auteur.

Alexander Alazo Baró, 42 jaar, de auteur van de agressie, is geboren in Cuba en woont in Texas. Hij verliet Cuba in 2003 om naar Mexico te trekken, en in 2010 vroeg hij politiek asiel aan in de VS. Hij keerde nog terug naar Cuba in 2014 om er te preken in een evangelische kerk. De noordamerikaanse pers omschrijft hem als « onevenwichtig ».

Tijdens zijn jeugd in Cuba heeft hij een normaal gedrag, zeer godsdienstig, en oefent zijn legerdienst uit. Eens in Mexico had hij totaal correcte betrekkingen met het consulair personeel en reisde 8 keer naar Cuba (laatste reis in 2014). In de VS is hij een frekwent bezoeker van het Doral Worship Center, een centrum bekend voor zijn vijandelijkheid tegen Cuba en talrijke oproepen tot geweld. Hij wordt er bevriend met bekende anticubanen, met extremisten die nauwe banden onderhouden met Marco Rubio en Díaz-Balart, bevestigde anticubaanse contrarevolutionairen. De elementen waarover wij heden beschikken (24 mei) zijn afkomstig uit de pers, en geen enkele officiële mededeling werd overgemaakt aan de Cubaanse overheid.

De feiten laten geen twijfel open. De daad van deze « onevenwichtige » werd uitgevoerd met voorbedachten rade. Hij kwam twee weken ervoor op verkenning van de omgeving. Alvorens het vuur te openen trachtte hij de Cubaanse vlag in brand te steken, en ging dan over tot de daad met zijn AK-47.

De persconferentie van Bruno Rodríguez.

Bruno Rodríguez, Cubaans minister van buitenlandse zaken, hield een persconferentie op 15mei over de aanslag. Hij klaagde het stilzwijgen aan van de noordamerikaanse regering en verklaarde : « Ik bevestig met klem dat deze aanval op de Cubaanse ambassade, een terroristische daad, het rechtstreeks resultaat is van een officiële politiek die aanzet tot haat en geweld tegen mijn land ».

Het Cubaans Centrum voor Historisch Onderzoek van de Staatsveiligheid herinnerde eraan dat sinds 1959 de Cubaanse vertegenwoordigingen en delegaties het doelwit waren van 581 agressies, met als resultaat 365 doden en 721 gekwetsten bij de slachtoffers. De doelwitten waren verscheiden : ambassades, consulaten, afvaardigingen en commerciële burelen, ambtenaren, woonsten, wagens, kunst-sport-studenten afvaardigingen, vliegtuigen, schepen,

luchtvaartmaatschappijen, reisagentschappen, civiele zendingen en burgers van derde landen die banden onderhielden met Cuba.

Deze daad vervolledigt de lange lijst van terroristische aanslagen tegen Cuba sinds 1959, met gewapende infiltraties, biologische oorlog, sabotages, bomaanslagen, brandstichtingen in scholen en winkels, ontvoeringen, tot het doen ontploffen van een burgervliegtuig in volle vlucht. En men moet hieraan nog de criminele economische, commerciële en financiële blokkade toevoegen, de wurgpogingen van de Cubaanse economie, de lastercampagnes, de haat en de leugens, waaronder recent deze tegen het Cubaans medisch personeel aanwezig in tientallen landen. Een opsomming zonder einde, maar die niet belet dat Cuba verder zijn politiek en sociaal socialistisch systeem uitwerkt, gekozen door het Cubaanse volk, en dat Cuba zijn humanitaire steun verderzet in de ganse wereld, tot in Europa met de pandemie van de Covid-19. Dit alles op basis van beperkte middelen, en dank zij het menselijk potentieel ontwikkeld door de revolutie.