p. 5 – 6 – 7

CUBA IN CRISIS?

Freddy Tack

Het is een onloochenbaar feit dat Cuba een crisis doormaakt, maar is daarom het land op zich in crisis? De situatie op Cuba is complex en het is zeer moeilijk om er vandaag de dag te leven. De economische, handels- en financiële blokkade, versterkt door de door Trump genomen maatregelen, en nog steeds meedogenloos toegepast door Biden, geselt het Cubaanse volk op alle niveaus, bij alles wat het onderneemt.

Cuba verlaat de Covid – 19 periode na een voorbeeldige strijd tegen de pandemie. Het heeft de Cubaanse overheid grote financiële inspanningen gekost om deze voor haar prioritaire strijd tot een goed einde te kunnen brengen, niettegenstaande alle problemen inzake quarantaine, de detectie van de zieken, de drastische reisbeperkingen tussen de steden en tussen de provincies, het telewerk en thuiswerk waarvoor de nodige IT-voorzieningen dienden te worden aangebracht. Cuba heeft eveneens aanzienlijk geïnvesteerd in de ontwikkeling van vaccins en heeft er uiteindelijk drie kunnen produceren, die algemeen erkend zijn in de wereld en die de vaccinatie van de eigen bevolking vanaf de leeftijd van 2 jaar hebben toegelaten.

De economische situatie van het land, ten gevolge van de blokkade al ernstig verstoord, is daarenboven gedurende de epidemie nog achteruit gegaan door de totale stop van het toerisme (onder andere door de drastische beperking van het luchtverkeer), één van de belangrijkste bronnen van inkomsten voor Cuba.

Het opnemen vanwege de VSA van Cuba op de lijst van staten die het terrorisme steunen heeft een groot aantal banken over de hele wereld ertoe aangezet om alle financiële transacties met Cuba stop te zetten, wat de al penibele situatie nog verergert.

Voegen wij hier een hele reeks catastrofes aan toe: de explosie van hotel Saratoga in Havanna ten gevolge van een gaslek (06/05/2022), het uitbranden van de industriële brandstofreservoirs in Matanzas veroorzaakt door een blikseminval (05/08/2022) dat dagen heeft geduurd en geleid heeft tot de vernietiging van enorme opslagcapaciteiten, een ramp die ook enorme middelen van de overheid heeft gevergd tijdens en na de branden. Daarbovenop kwam nog de uiterst krachtige orkaan Ian, die woedde op 27/09/2022 en in verschillende provincies grote schade veroorzaakte; vooral de provincie van Pinar del Rio werd getroffen, bekend om haar zo belangrijke tabakscultuur, nog een andere niet te verwaarlozen bron van deviezen voor het land.

De laatste weken is er, ten gevolge van het verbreken van een leveringscontract van brandstoffen vanwege Venezuela, zelf ook slachtoffer van een blokkade en niet meer in staat zijn verplichtingen na te komen, een enorme schaarste in de distributie van benzine bijgekomen. De meest noodzakelijke diensten krijgen nu absolute voorrang maar de bevoorrading van de het privévervoer is zo goed als nihil. Onderhandelingen met Mexico en Rusland zijn aan de gang maar zullen tijd nodig hebben om de problemen te kunnen oplossen.

En niets verandert in de politiek van de Verenigde Staten: agressies, laster- en leugencampagnes, een blokkade die door Biden aangehouden wordt, de financiering vanuit Miami van allerhande sabotage-activiteiten waarbij aan Cubaanse jongeren via sociale media dollarbeloningen worden voorgehouden. Kortom: alles duurt voort en verergert de crisis alleen maar, waarbij de bevolking het eerste slachtoffer is.

Ondanks alle opgenoemde moeilijkheden zijn er toch sinds enkele weken een reeks positieve signalen op te merken.

Cuba voert onderhandelingen en onderhoudt handelsverkeer met verschillende landen getuige een plejade handelsdelegaties die Cuba hebben bezocht en de Cubaanse delegaties die zich hebben begeven naar vele landen. Er zijn enkele belangrijke economische overeenkomsten gesloten met onder andere China, Rusland, Mexico, Vietnam en het valt te verwachten dat de betrekkingen met Brazilië en andere Zuid-Amerikaanse landen en Caraïbische landen, die alle de blokkade veroordelen en Cuba steunen, zullen hernomen worden.

Het toerisme kent een heropleving, te traag weliswaar, maar toch opmerkelijk te noemen in vergelijking met 2019. Voor de eerste maanden van dit jaar heeft Cuba meer dan 1 miljoen toeristen mogen ontvangen.

De onderneming Western Union heeft de overdracht van ‘remesas’, een zeer waardevolle bron van deviezen, vanaf het totale territorium van de VS goedgekeurd.

De opruimings- en saneringswerken van de bodems van de enorme opslagcontainers in Matanzas zijn goed opgeschoten en men is nu begonnen met het herstellen van de eerste reservoirs zodanig dat de vroegere industriële site van Matanzas weer tot haar eerdere opslagcapaciteit kan gebracht worden.

De mogelijkheid voor Cubanen om te communiceren met het buitenland zal worden verhoogd dankzij een verdrag tussen de Cubaanse telecommaatschappij Etecsa en het Franse Orange en dit via het aanleggen van een onderzeese optische fiberkabel “Arimao” tussen de provincie Cienfuegos en Martinique; dit hele project start nu al aan zijn eerste testfase op. De internationale handel kent nu al een groei van 17%.

Baggerwerken om de scheepstoegang te verzekeren tot de Speciale Zone van de containerterminal van Mariel hebben geleid tot de verbreding van het toevoerkanaal en de vaart van grotere schepen mogelijk gemaakt.

Het elektriciteitssysteem van de vierde eenheid van thermo-elektrische centrale van Cienfuegos is gesynchroniseerd met het nationale elektriciteitsnet na 81 dagen onderhoud, wat een opluchting betekende voor de Cubaanse bevolking die nu minder stroompannes zal moeten ondergaan dan in de afgelopen maanden.

Verre van compleet levert dit korte overzicht geen ander besluit op dan dat de situatie in Cuba ernstig blijft, niettegenstaande enkele bemoedigende punten.

De autoriteiten – de president en de eerste minister op kop – staan in voortdurend contact met de burgers en trekken van stad naar stad, van wijk naar wijk, van provincie naar provincie, om zich op de hoogte te stellen van de problemen en mogelijke oplossingen te overwegen, met dank aan de inspanningen van alle Cubanen en uitgaande van de beschikbare middelen van het land.

Ja, het land ondergaat een complexe en moeilijke crisisperiode, maar is niet in crisis, zoals sommige buren zouden kunnen hopen.

Voor ons, Vrienden van Cuba, is de boodschap duidelijk: onze solidariteit is meer dan ooit noodzakelijk en het gevecht tegen de lastercampagnes en tegen de blokkade moet onze voornaamste prioriteit blijven.

NIEUWSBERICHTEN

Lasterpraat

In zijn rapport over de mensenrechten herhaalt de VSA zijn lasterlijke beschuldigingen tegen Cuba. Bruno Rodriguez, de minister van Buitenlandse Zaken, heeft deze valse verklaringen die onaanvaardbaar zijn voor Cuba, aangeklaagd. (Granma, 21/03/2023)

De VSA interpelleert Italië

51 medische Cubaanse specialisten zijn op 28 december aangekomen in Calabria, om er de plaatselijke ziekenhuizen te ondersteunen, die onderbemand zijn en bedreigd worden met sluiting. De VSA oefent op dit moment druk uit op de Italiaanse autoriteiten betreffende de aanwezigheid van Cubaans medische personeel. De Noord-Amerikaanse ambassade te Rome heeft aan de Italiaanse minister van Welzijn gevraagd uitleg te geven over de getekende overeenkomsten en de verloningen die de Cubaanse dokters zouden krijgen. Dit toont aan hoe de VS zijn argumentatie tracht op te bouwen om de samenwerking tussen Cuba en Italië te veroordelen als schending van de voorwaarden van de door het Noord-Amerikaanse land opgelegde blokkade tegen Cuba.

Overlijden van Antonio del Conde, el cuate

El Cuate, grote vriend van Fidel Castro, Raul en Che is op 28 maart in Tecate (Mexico) overleden op de leeftijd van 97 jaar. Het is hij geweest die op aanwijzing van Fidel de aankoop van de Granma heeft gedaan, het jacht dat het overbrengen van de 82 revolutionairen van Mexico naar Cuba heeft mogelijk gemaakt om het land te gaan bevrijden van de dictatuur van Batista. Naar Fidels zeggen was del Conde één van de belangrijkste technische medewerkers in Mexico. Zijn onderzoekingen naar een geschikt vaartuig en, vervolgens, diens aankoop, blijven exemplarisch voor de geleverde steun aan de revolutionaire Cubanen. Vlak voor zijn dood had hij nog Havanna bezocht waar hij ervan profiteerde om nog eens de Granma te bezoeken waarbij hij de aanwezige kinderen vol passie vertelde over “zijn” jacht. (Cubadebate, 08/04/2023)

Smaad

Cuba heeft de lastercampagne vanuit de Verenigde Staten betreffende de nationale verkiezingen aangeklaagd.

De campagne citeert, naast andere leugens, “de grote onthouding” en dit hoewel 75,92 % (oftewel meer dan 8 miljoen mensen) van de kiezers aan de verkiezingen hebben deelgenomen. (Prensa Latina, 30/03/2023)

Dialoog over de migratie

Op 11 april vond er een bijeenkomst plaats tussen de Verenigde Staten en Cuba aangaande de migratiekwestie. Cuba heeft er nogmaals bij de VS op aangedrongen een eind te maken aan de verschillende stimulansen die illegale emigratie in de hand werken, zoals daar onder andere zijn: de blokkade, de wet van de ‘Ajusto Cubano’, de geprivilegieerde behandeling die Cubanen te beurt valt als ze op een illegale manier de VS binnenkomen en het niet naleven van de ondertekende akkoorden betreffende de aflevering van visa aan minstens 20.000 Cubanen per jaar. 

De Noord-Amerikaanse delegatie heeft zich ertoe beperkt de heropening van de consulaire diensten binnen de ambassade te Havanna te bekrachtigen, een kleine stap in de juiste richting voor Cuba, maar nog ver verwijderd van de beëindiging van de stimuli tot illegale migratie. (Granma, 12/04/2023)

Manipulatie via digitale netwerken

Op 12 april klaagde een reportage van de nationale televisie de methodes aan die jongeren beïnvloeden om illegale daden te stellen.

Men heeft erin jongeren aan het woord gelaten die toegaven financiële stimuli te hebben ontvangen teneinde sabotageacties uit te voeren (het in brand steken van een boerderij) en op sociale media anti-revolutionaire boodschappen te hebben gepubliceerd. Een van de jongeren gaf toe op Facebook te zijn gecontacteerd door ‘La Nueva Nacion Cubana’, een organisatie gesitueerd in Miami, die het als haar streefdoel ziet met een gewapende interventie komaf te maken met de Cubaanse Revolutie. Deze organisatie, die aan haar leden militaire training voorziet, wordt geleid door Willy Gonzalez, en ze overweegt een groep van 20 vrijwilligers naar Cuba te sturen om er verwoestingen aan te richten. (Prensa Latina, 12/04/2023)

Terrorisme

Terwijl de regering-Biden Cuba behoudt op de lijst van landen die het terrorisme steunen, vond er in Havanna op 27 en 28 april een bijeenkomst plaats tussen Cuba en de Verenigde Staten met als onderwerp de technische uitwisseling tussen de autoriteiten van de twee landen met als doel samen te werken om het terrorisme te bestrijden.

Een bevestiging van de vastberadenheid van Cuba en de dubbelhartigheid van de Noord-Amerikaanse regering. (Cubadebate, 28/04/2023)

Censuur

Otto Vaillant, Cuba’s ambassadeur in Frankrijk, heeft de censuur aangeklaagd die Youtube heeft gepleegd op diens interventie in het Europees Parlement om de Noord-Amerikaanse blokkade tegen Cuba te veroordelen. Vaillant was daar op uitnodiging van de Linkse Fractie GUE/NGL  in het Europees Parlement en had het over de impact van de blokkade. De video van zijn interventie werd eerst op Youtube verspreid die haar er kort daarna afhaalde.

Vaillant beklemtoonde het feit dat de wetten van de VS niet van toepassing zouden moeten zijn in Europa en hij herinnerde de Europese Unie eraan dat ze de middelen heeft om de extraterritorialiteit die leidt tot beïnvloeding van en sancties tegen bedrijven, banken en Europese burgers tegen te gaan.(Prensa Latina, 20/04/2023)

1ste mei

Dit jaar waren de festiviteiten in Cuba rond de 1ste mei zeer bijzonder. Ten gevolge van de vele brandstoftekorten heeft de Cubaanse overheid beslist het traditionele defilé op te schorten en ze te vervangen door herdenkingsplechtigheden in alle wijken, en dit over het hele land, zodanig dat alle burgers in de mogelijkheid werden gesteld om zich te voet te begeven naar de plaatsen waar de festiviteiten plaatsvonden.

Kort voor 1 mei was er echter een andere gebeurtenis die de zaken nog meer bemoeilijkte want men kondigde zeer veel regenperiodes en storingen aan voor de eerste dagen van de maand over het ganse eiland. De beslissing is toen genomen om het Feest van de Arbeiders te vieren op 5 mei. In alle steden en dorpen van Cuba hebben duizenden Cubanen het 1-meifeest gevierd aangepast aan de omstandigheden die het eiland vandaag moet doorstaan. (Trabajadores, 05/05/2023)

Arrestaties na een reis naar Cuba

Na een reis naar Cuba, die volledig conform de wettelijke voorschriften van de Verenigde Staten was gebeurd, werd een delegatie van meer dan 150 jongeren, die Cuba had bereisd vanaf de 24ste april, bij haar terugkeer op VS-bodem in de luchthavens van Miami en New York verschillende uren aangehouden, zonder ook maar de minste verklaring. De jongeren werden uiteindelijk vrijgelaten na ongeveer 24 uur.

Tijdens hun verblijf op Cuba hadden de jongeren vertegenwoordigers van de LGBTQI+-gemeenschap ontmoet, naast groepen Afro-Cubanen, studenten en leerlingen van de Latijns-Amerikaanse School voor Geneeskunde (ELAM), groepen uit de volkseducatie, wetenschappers, sportlui en kunstenaars. De groep jongeren, gepatroneerd door de Internationale Vergadering der Volkeren (AIP), bestond uit syndicalisten, cultuurwerkers, militanten tegen politiegeweld en wetenschappers van verschillende organisaties in de VS. De jongeren maakten deel uit van meer dan duizend uitgenodigden om deel te nemen aan de Internationale Conferentie van Solidariteit met Cuba en aan de strijd tegen het imperialisme 200 jaar na de uitwerking van de Monroe doctrine. (Prensa Latina, 03/05/2023)

Godsdienstvrijheid

Cuba heeft de valse beschuldigingen over het niet respecteren van de godsdienstvrijheid veroordeeld die het Staatsdepartement van de Verenigde Staten hadden geuit.

Bruno Rodriguez, de minister van Buitenslandse Zaken heeft verklaard dat deze beschuldigingen moeten dienen om de inhumane blokkade tegen Cuba te rechtvaardigen. De valse beschuldigingen werden voorgelegd door Antony Blinken, de Noord-Amerikaanse Staatssecretaris, tijdens de presentatie van het Rapport over de Religieuze Internationale Vrijheden voor het jaar 2022. (Trabajadores, 09/05/2023)

Stemmen stijgen op in de Verenigde Status om een einde te maken aan de blokkade

Op 17 mei heeft het stadsbestuur van Washington met unanimiteit een resolutie goedgekeurd die president Biden verzoekt de economische, commerciële en financiële blokkade die al meer dan 60 jaar aan Cuba is opgelegd op te heffen.

Met deze interventie zijn er in de VS al zo’n 80 uitgevoerde resoluties geweest ten gunste van een wijziging in de politiek met betrekking tot Cuba. (Granma, 17/05/2023)

CUBA SI 219 p. 8 – 9

DE OPLOSSING VAN ONZE PROBLEMEN IS TE VINDEN BINNEN HET SOCIALISME

Interview met José Luis Rodriguez

Het televisieprogramma “Cuadrando la caja” nodigde op 9 april José Rodriguez uit, professor en postdoctoraal onderzoeker aan de universiteit van Havanna en doctor in de economische wetenschap. Hij is een voormalig minister van economische zaken en van planning. We hernemen hier enkele van zijn overpeinzingen, die zijn opgetekend door Fidel Benito Rendon Matienzo, journalist van de site Cubahora.

Cuba in de jaren 1950

Voor die lieden die met de oude fabel van een welvarend Cuba voor 1959 komen aandraven, refereert José Rodriguez naar onderzoek van een gerenommeerd religieus instituut die alle indicatoren van een land in onderontwikkeling naar voor bracht; Cuba was een yankee neokolonie aan miserie en armoede onderhevig  – en dit vooral op het platteland, en het was ook zeker geen uithangbord voor de regio, laat staan voor de wereld.

De ongelijkheid was dusdanig opmerkelijk dat in januari 1959 de Revolutie zich zag genoodzaakt beroep te doen op radicale maatregelen om de toenmalige stand van zaken te veranderen – wat Fidel al had veroordeeld in zijn beroemd pleidooi ‘De geschiedenis zal mij vrijspreken’.

De structuur van het land was kenmerkend voor de heersende onderontwikkeling, en met de afkondiging van het socialistische karakter van de Cubaanse Revolutie werd een ontwikkelingsstrategie uitgetekend waarvan men vandaag kan zeggen dat die geslaagd is geweest.

In een eerste fase (1961 – 1963) trachtte men een industrialisatie door te voeren geijkt op het klassieke schema van de socialistische landen. Deze en andere fouten werden in die periode oordeelkundig opgemerkt door Che Guevara, wat leidde tot rectificaties.

Tussen 1964 en 1975 ontvouwde zich een andere fase, vol van innovaties en revolutionaire scheppingskracht waarbij de landbouwsector – de suikerteelt in het bijzonder – de hoeksteen werd van een graduele industrialisatie, terwijl tezelfdertijd de integratie in de COMECON en de vorming van menselijk kapitaal een ondeelbaar geheel vormden om het land te transformeren. Dus op deze manier hebben de USSR, de COMECON en het socialistische systeem bijgedragen aan de groei van de Cubaanse economie.

De jaren met de grootste groei zijn de speciale periode vooraf gegaan

De periode 1976-1989 was deze met de grootste groei waarin de industrialisatie van Cuba zich toespitste de automatisering in de sleutelsectoren van de economie. Maar na de val van het socialistische kamp zag Cuba zich genoodzaakt een speciale periode te trotseren, tussen 1889 en 1993, met een daling van het BBP van 35%; het land vocht om te overleven. De strategie om deze crisis te boven te komen was zeer origineel te noemen en ze bleef verder, naargelang de beschikbare middelen, het kompas richten naar sociale ontwikkeling.

Zo voerde men bijvoorbeeld de nodige correcties uit om beter toegang te verkrijgen tot de internationale markten; de kredietfaciliteiten waren verminderd en wij zaten zonder externe financiering.

Op die manier hebben we 15 jaar economische ontwikkeling verloren, zonder nog de nawerkingen waar de bevolking onder te lijden had te vergeten: de voedselzekerheid was fel afgenomen wat aanleiding gaf tot de terugkeer van ziekten die uitgeroeid leken te zijn.

Vanaf 2009 begon er een fase die nog altijd loopt. Ze is erop gericht de voorwaarden te creëren om externe financiering te waarborgen, om stap voor stap aan een hoger ritme te kunnen groeien, met duurzame ontwikkeling als primaire doelstelling voor ogen

Vanaf 2019 wordt de Cubaanse economie ingeperkt door de aanscherping van de blokkade, bekrachtigd door Trump, door de impact van Covid-19 en door de oorlog in de Oekraïne, die verklaren waarom het herstel in de jaren 2021 en 2022 heel erg langzaam verloopt.

Deze keer zonder het nabootsen van de ervaringen van andere landen

Volgens Rodriguez zijn er goede geavanceerde strategieën om de huidige situatie aan te pakken die wel gebruiken maken van de ervaringen van andere landen, zonder deze evenwel te kopiëren.

We kunnen niet hetzelfde doen zoals China of Vietnam dat hebben gedaan, hoezeer vele landgenoten dit ook zouden wensen, aangezien geen van deze twee landen onderhevig is aan een blokkade zoals Cuba geselt. Deze twee landen bevorderen een socialistische markteconomie terwijl wij een socialistische economie die rekening houdt met de markt.

Het ontwikkelingsmodel van Cuba, al sinds Fidel sinds 1959 voorgestaan, refereert niet louter aan de economische ontwikkeling, maar aan de economische én sociale ontwikkeling en Cuba heeft dan ook steeds op deze twee fronten zijn doelstellingen nagestreefd. Als land moet men eerst denken aan de behoeften van allen alvorens te denken aan de behoeftes van individuen. Dit houdt in dat men op een andere manier moet kijken naar de dingen, wat wil zeggen dat we een gecompliceerde strategie dienen te ontwikkelen. De ervaringen van de Aziatische Tijgers bewijzen in elk geval dat er geen stabiele groei mogelijk is zonder staatsingrijpen. In momenten van crisis is het de staat die de markt moet redden.

Ondanks de huidige crisis bevinden we ons niet in de Speciale Periode

De blokkade, de pandemie en de oorlog in de Oekraïne hebben een nefaste invloed op alle nationale strategieën. Het in orde brengen van de monetaire situatie is gebeurd tijdens het ergste moment van de pandemie en heeft geleid tot een toegenomen gebrek aan aanbod en basisproducten, tot een toename van de kosten van levensonderhoud, en zo werden de beoogde resultaten niet behaald.

Dit alles is nog voornamelijk overgedetermineerd door de economische oorlog die de Verenigde Staten al meer dan 60 jaar voeren tegen ons, wat ons heeft belemmerd om – in grote mate – efficiënt te produceren en het aanbod te verhogen. Bijgevolg dringt zich een macro-economisch stabilisatieprogramma op vier centrale assen:

• De ontwikkeling van een onderhandelingsproces van de buitenlandse schuld overeenkomstig nieuwe criteria, waardoor de financiële stromen zullen teruggevonden worden en de kredieten kunnen ontgrendeld worden;
• De inflatie afremmen door het ontwikkelen van een anti-inflatoir programma;
• Het verhogen van de landbouwproductie waarmee het aanbod verhoogt wordt;
• Het stabiliseren van de elektriciteitsproductie.

Eenmaal ingevoerd moet deze strategie ons in de volgende jaren een jaarlijkse groei van 3 à 4 % opleveren waarmee de levensstandaard zal worden verhoogd en de economische en sociale veranderingen zullen worden verbeterd. In deze zeer gecompliceerde situatie hebben we vandaag grotere mogelijkheden om deze te boven te komen. Cuba beschikt vandaag over alternatieven die ze vroeger ontbeerde zoals de export van hooggekwalificeerde diensten, het toerisme en industrieën zoals bijvoorbeeld de biotechnologie.

De Revolutie is vooruitgegaan op het sociale vlak, ze heeft een democratisch politiek model met een ruime participatie van het volk, maar men moet durven toegeven dat op economisch vlak Cuba het niet goed doet. In werkelijkheid was de gebaande weg zeer complex en het feit wegdenken van de impact van de Noord-Amerikaanse blokkade kan enkel maar illustreren dat degenen die Cuba bekritiseren zich vergissen, de realiteit ontkennen.

De maatregelen van de ingeslagen weg van het land en de druk waarmee het geconfronteerd wordt niet onderschatten

De huidige omstandigheden zijn zwaar maar niet onoverkomelijk. Het is onloochenbaar dat het land een zichtbare ontwikkeling heeft doorlopen met zijn sociale vooruitgang waarvan de waarde onschatbaar is. Langs de andere kant heeft Cuba iets in de wereld gebracht waar men het maar weinig over heeft: een bewustzijn van solidariteit dat zich heeft ontwikkeld in de vreselijkste omstandigheden. Noemen we onder meer de bijdragen die al meer dan 600.000 Cubanen hebben gedaan in andere landen, in derdewereldlanden, zelfs ten koste van mensenlevens.

José Luis Rodriguez besluit met de volgende woorden: “Ik ben geen zuivere academicus, ik ben langs die universele weg gegaan, waarmee ik wil zeggen dat er beslissingen moeten genomen worden waarover men zich niet mag vergissen. Men moet de inspanningen van diegenen die de leidinggevende posities bekleden niet onderschatten, net zoals men het niveau van druk waar  de ingeslagen weg van het land mee wordt geconfronteerd niet mag onderschatten. Laten we nooit de woorden van Fidel vergeten die hij uitsprak op 17 november 2005 toen hij verklaarde dat het alleen wijzelf zijn die de Revolutie kunnen vernietigen.

Er bestaat bij ons een overtuiging: de oplossing van onze problemen is te vinden binnen het socialisme. Overweeg dit eens: hoe zou de situatie zijn als we het socialisme niet hadden gemaakt.

http//cubahora.cu/economia/jose-luis-rodriguez-la-solucion-a-nuestros-problemas-esta-en-el-socialismo

(15/04/2023)

CUBA SI 219 p. 12

Iroel Sanchez

Cuba verliest een groot intellectueel, journalist en politiek analyst.

Iroel Sanchez, geboren in de provincie Santa Clara in september 1964 is overleden op 18 mei 2023 op de leeftijd van 58 jaar. Hij was een ingenieur in de IT-wetenschappen. Hij nam verantwoordelijkheden op binnen verschillende jeugdorganisaties en was een combattief militant van de Communistische Partij van Cuba (PCC). Hij vervulde een internationale missie in Angola en heeft talloze onderscheidingen gekregen voor zijn houding in de strijd.

Sanchez was de verantwoordelijke van de uitgeverij ‘Casa Editorial Abril’, hij was president van het Cubaanse Instituut van het Boek en van het organiserende comité van de Internationale Beurs van het Boek te Havanna.

Hij droeg bij aan de oprichting van het cultureel tijdschrift “La jiribilla” en heeft meegewerkt aan het uitwerken van het “Netwerk der Intellectuelen, kunstenaars en sociale werkers ter verdediging van de menselijkheid”.

Hij was tevens de oprichter van de internetencyclopedie “Ecured”.

In 2009 treedt hij toe tot het ministerie van communicatie alwaar hij verschillende taken op zich neemt bij het uitwerken van een voorlichtingscampagne op het vlak van de  nieuwe sociale media en de redactie verzorgde van de inhouden van de digitale netwerken.

Hij richtte de blog “La Pupila Insomne” op, vervolgens het televisieprogramma “La Pupila Asombrado”.

Hij was tevens de auteur van verschillende boeken: Sospechas y disidencias, Una mirada Cubana en la red, Cuba frente al buen vecino y entre el contrato y la herejia.

Hij heeft meegewerkt bij verschillende nationale en internationale media zoals Granma, TeleSur, Al Mayadeen, Russia Today, Cubadebate (waar hij de oprichter was van de rubrieken La Mesa Redonda, Cuandrando la Caja en Con Filo).

Een indrukwekkend palmares voor dit lid van de Unie der Journalisten van Cuba (UPEC) en van de Unie van Schrijvers en Kunstenaars van Cuba (UNEAC).

Wij hebben het geluk en de eer gehad om Iroel Sanchez te kunnen interviewen op een verblijf van hem in België en hieronder kunt u de verwijzingen vinden naar een film van Anne Delstanche op Youtube alwaar, per rubriek, het interview met hem kan bekeken worden.

Persoonlijk had ik het genoegen om hem te kunnen vergezellen op een bezoek aan het centrum van Brussel, een namiddag kuieren onder aanhoudende regenval. Ik ben er onder de indruk geraakt van zijn eenvoud, zijn cultuur, zijn interesse voor de geschiedenis en zijn scherp observatievermogen. Ik herinner me ook nog helder onze gesprekken rondom een Faro in de Poesjenellekelder en zijn ontdekking van een kriekbier in de bistro van Théâtre Toone.

Een ontmoeting met Iroel Sanchez laat markante herinneringen na, die vergeet je nooit en wij delen het verdriet van de Cubanen omwille van het verlies van dergelijke persoonlijkheid.

                                                                                                                             Freddy Tack

Linken op Youtube:

• La société civile             https://www.youtube.com/watch?vEzoZ8CurOc&t=13s
• La double monnaie       https://www.youtube.com/watch?v=XWQVolKCeO&t=60s
• Internet – revendeurs   https://www.youtube.com/watch?vRiaLT4kLrO&t=21s
• Blocus                              https://www.youtube.com/watch?v=rUob4OsnCE

CUBA SI 219 p. 13

Sneeuw in Havanna

De dag dat het in Cuba sneeuwde

In de ochtend van 28 december 1932 ontwaakt Havanna onder een fijne mantel van sneeuw zoals het tijdschrift “CARTELES” verhaalt:

“Sneeuw! Witte sneeuw, van een zachte koude als wispelturig schuim!” Vandaag heeft het in Havanna gesneeuwd voor de eerste maal in de meteorologische geschiedenis van Cuba.

In het vroege ochtendgloren bracht een lichte koude noorderwind een lichte en kabbelende sneeuwval met zich mee die de straten en bomen heeft bedekt met een fijne plakkerige laag.

De schaarse ochtendpassanten ijlden zich naar een schuilplaats onder de portieken, beangstigd door het vreemde fenomeen en doodsbang vanwege de brutale daling van de temperatuur…

…het was koud. Koud voor ons, kinderen uit de tropen, gewend aan de loden zon. De waarnemers zeggen dat de temperatuur maar ternauwernood afnam met een 15 graden, maar voor de kinderen van Havanna leken deze 15 graden onder nul te zijn! Enkel een tweetal personen durfden, door noodzaak gedwongen, de sneeuw van het Centrale Park te betreden terwijl onze fotograaf twee exclusieve foto’s wist te maken van het buitengewone fenomeen van die dag…

… De onschuldige palmbomen, gemaakt om hun gratie onder de blauwe Cubaanse hemel tentoon te stellen, ontvingen op hun bladeren de vlokken en hun takken neigden zich neerwaarts naar de grond, onder het gewicht van de sneeuw. Palmbomen met sneeuw!

Het spektakel was uniek, oogverblindend. Diegenen die het gezien hebben, zullen het nooit vergeten. Havanna was voor enkele uren als een immense filmset waar het genie van een vernuftige regisseur de wonderen evoceerde van de sprookjes van Duizend-en-een-nacht. Voor de mensen die te laat aankwamen of die het goede nieuwtje niet te weten waren gekomen, publiceerde CARTELES deze pagina met de mooiste foto’s die echter nooit in Havanna waren genomen.

Het artikel bevatte tevens een artikelblok die de aantekeningen van het nationaal meteorologisch observatorium hernam, alle getuigend van een opmerkelijke precisie: “De sneeuwval begon om 6 uur 17 minuten ’s ochtends en eindigde om 7 uur en 11 minuten. De hoeveelheid gevallen sneeuw bedroeg 15,3 gram per vierkante centimeter…”.

Het was een 28^ste december, dag van de Heilige Onnozele Kinderen in de Spaanstalige wereld. Op die dag amuseren de mensen zich met het vertellen van moppen, het foppen van mensen, wat hier het geval was met dit vergezochte nieuwsbericht. De 28^ste december komt overeen met onze 1^ste april en wij hopen dat u er ook even erin hebt geloofd.

(Commentaren bij de foto’s)

Het centrale park onder de sneeuw                                                         Hotel Inglaterra en het Groot Theater

CUBA SI 219 p. 17

De geschiedenis van de Havana Club rum

De geschiedenis van de Cubaanse rum Havana Club

Michel Humbert

Cuba Coopération France

De rum Havana Club is een van de bekendste merken van Cuba

De geschiedenis van de oprichting en van de internationale ontwikkeling van Havana Club is vooral interessant om te begrijpen waarom dit merk zo bekend geworden is, wetende dat zij steeds met mate genoten moet worden.

Cuba is in de hele wereld bekend omwille van zijn sigaren en zijn rum.

Er bestaan veel merken van rum, gefabriceerd met een enorme stielkennis.

De rietsuikerteelt ligt aan de bron van wat op het Grote Eiland wordt beschouwd als een kunstvorm: de kunst van de Cubaanse rum.

(foto)

Rietsuikervelden

Ik zou willen beginnen met – naar een bekende spreuk – erop te wijzen dat deze alcoholische drank altijd met mate dient geconsumeerd te worden.

De meest bekende rum van Cuba is de Havana Club.

(logo Havana Club)

Logo van Havana Club met het embleem van Havanna

Een klein beetje geschiedenis zal ons toelaten te begrijpen waarom deze rum vandaag een der meest bekende ter wereld is.

In 1878 begint José Arechabala, die geboren is in Spanje en aankomt in Cuba in 1862 op de leeftijd van 15 jaar, rum te produceren in Cardenas, in de provincie Matanzas.

(foto fabriek)

De eerste fabriek van Havana Club in Cardenas

Arechabala wordt een Cubaanse suikermagnaat en in 1934 brengt hij het merk Havana Club op de markt, in verwijzing naar Havanna, de hoofdstad van Cuba, alwaar hij ook, op de Plaza de la Catedral, de kantoren van zijn maatschappij laat onderbrengen.

Hij exporteert zijn rum naar de Verenigde Staten en naar Spanje, en hij deponeert zijn merk in een zestal landen.

In de aanloop naar de indiening van de balans in 1955, betaalt de maatschappij geen belastingen meer om de rechten op industriële eigendom te kunnen hernieuwen.

Ingevolge de Revolutie van 1959 wordt de maatschappij genationaliseerd.

In 1966 creëert de regering, onder leiding van Fidel Castro, een nieuwe structuur Cuba Export, die het merk Havana Club laat neerleggen in 80 landen met inbegrip van de Verenigde Staten, en dit ondanks de blokkade die het land toen al trof.

In de jaren 1970 blaast Cuba Export Havana Club nieuw leven in en commercialiseert de rum niet enkel in Cuba maar ook in talloze andere landen, waarmee Cuba vriendschapsbanden heeft.

Na de instorting van de USSR en het ophouden van de steun vanwege het Sovjetblok, gaat Cuba, op zoek naar een nieuw economisch model, buitenlandse investeringen verwelkomen.

De Franse maatschappij Pernod Ricard zal één van de eerste buitenlandse ondernemingen worden waarmee een joint venture wordt aangegaan, dus een gemeenschappelijke onderneming. In 1993 ziet Havana Club International SA het licht, een joint venture op basis van een 50-50 verhouding tussen Pernod Ricard en de staatsonderneming Cuba Ron SA.

De associatieovereenkomst wordt getekend op 22 november 1993, in aanwezigheid van Fidel Castro, met Thierry Jacquillat, de toenmalige algemeen directeur van Pernod Ricard.

De joint venture heeft tot doel om Havana Club over de hele wereld te exporteren via de filialen van Pernod Ricard.

Om te voldoen aan de gestegen vraag wordt in 2007 een nieuwe rumfabriek opgericht in San José de las Lajas, op 30 kilometer van Havana gelegen en uitgestrekt over 17 hectaren. Deze fabriek is ook vandaag nog een der grootste stokerijen van oude rum.

Gecommercialiseerd in meer dan 120 landen is Havana Club vandaag, volgens een Brits instituut, het derde meest gekende merk rum van de hele wereld, met meer dan 50 miljoen verkochte flessen per jaar.

(foto flessen)

Dit cijfer zou nog hoger kunnen liggen met een verbreiding over de Verenigde Staten, de grootste markt ter wereld met een potentieel van 40 miljoen flessen doch ook daar eveneens laat de blokkade dit niet toe.

Temeer daar de tegenstanders van Cuba in de Verenigde Staten een juridische veldslag zijn aangegaan met het merk Havana Club als inzet.

Het speerpunt in dit commercieel gevecht is Bacardi die ten gevolge van de Revolutie van 1959 het land is moeten uitvluchten.

Het zakengeschil gaat terug op de wet Helms-Burton die de blokkade in 1996 nog aanscherpte met het bedreigen van buitenlandse bedrijven die investeren in Cuba. De sectie 211 van deze wet, uitgedacht door de advocaten van Bacardi, verbiedt de bescherming van de merken die tot aan hun verbanning hebben toebehoord aan Cubanen. Dankzij deze wet slaagde Bacardi erin om het merk Havana Club te gebruiken om een rum te verkopen uit de distilleerderijen van de Bahamas.

In 2002 verklaarde de Wereldhandelsorganisatie, naar aanleiding van het indienen van een klacht vanwege de Europese Unie over het feit dat de Amerikaanse rechtbanken hun wet opleggen aan buitenlandse bedrijven, dat de wet Helms-Burton niet conform was aan de verdragen over intellectueel eigendom.

In 2016 wijzigde Bacardi zijn klacht bij de tribunalen van de VSA om de neerlegging van het merk Havana Club door Cuba Export te doen laten annuleren. Bacardi tekende hierbij beroep aan bij de beslissing ten voordele van Cuba Export die tot eigenaar van het merk was verklaard en die Bacardi veroordeelde tot usurpatie van een merk.

In februari 2016 hernieuwde Cuba Export de registratie van het merk Havana Club in de Verenigde Staten en dit tot 27 januari 2026. Het geschil moet ten gronde worden beoordeeld door de tribunalen van de Verenigde Staten.

Zoals men kan zien is de juridische strijd vanwege de tegenstanders nog verre van geëindigd.

Dankzij de internationale macht van de groep Pernod Ricard kan Havana Club verder wereldwijd worden aan de man gebracht.

In 2016 werd de know-how van de meesterdistilleerders van het eiland erkend als cultureel patrimonium van Cuba.

Tot slot, als u naar Havanna gaat, laat dan zeker niet na om in het centrum van de stad het museum van de rum Havana Club te bezoeken dat de ganse geschiedenis van de Cubaanse rum uiteenzet.

(foto)

Het museum van de rum Havana Club in Havanna

Dit museum heeft in 2022 de Oscar van het Toerisme gekregen van de World Travel Awards (WTA), de prijs voor een van de beste toeristische bestemmingen ter wereld.

CUBA SI 219 p. 20

UITNODIGING

CUBAANSE WEEK – 70 jaar OVERVAL OP DE MONCADA KAZERNE

De regionale afdeling van de Vzw Vrienden van Cuba en de CPCR organiseren een Cubaanse Week voor de herdenking van de 70^ste verjaardag van 26 juli 1953, met de steun van de Ambassade van Cuba.

Programma:

Woensdag 26/07 – vanaf 18.00: Opening met de tentoonstelling van de fotoreeks “Cuba mi Amor” van Regi Rotty, voorzitter van de VvC en er is tevens een expositie, uitgaande van de Cubaanse Ambassade in België, vertegenwoordigd door vice-ambassadeur Juan Carlos Camacho Camejo, betreffende de positie van de vrouw in Cuba. Twee jonge Luikenaars leggen hiervan getuigenis af.

Donderdag 27/07 – vanaf 19.00: filmclub: een nog te bepalen documentaire.

Vrijdag 28/07 – vanaf 19.00: Interventies van Juan Carlos Camacho Camejo en Freddy Tack (stichtend lid en vice-voorzitter) over “de halsstarrigheid van de Verenigde Staten ten overstaan van Cuba”, gevolgd door een ronde tafel.

Zaterdag 29/07 – vanaf 13.00: Cubaanse middag met stands, tegen 18.30 maaltijd gevolgd door een concert van “Al ritmo del son” tegen 20.00.

De tentoonstelling is toegankelijk voor publiek van donderdag 27 tot en met zaterdag 29 juli, van 13 tot 20 uur.

Gedurende de vier dagen zullen ook doorlopend documentaires van Anne Delstanche worden vertoond.

Zaal: CPCR – Rue Jonruelle 11 – 13, 4000 Luik

Ten gevolge van omleidingen vanwege tramwerken wordt gebruik maken van openbaar vervoer aangeraden.

Zie webpagina van Tec.Liège.

Vanaf het Station van Luik Guillemins bus 1 en 4 tot aan het Parc Saint-Léonard, rue Mathieu Laensberg.

CUBA SI 219 p. 21

IN MEMORIAM

Reinaldo Gonzalez

Op 6 mei is onze kameraad Reinaldo Gonzalez van ons heengegaan op de leeftijd van 87 jaar.

Het is als vice-president van ICAP, een functie die hij onberispelijk heeft waargenomen gedurende vele jaren, dat hij bekend is geworden in de wereld van de solidariteit.

Benevens het feit dat hij heel zijn leven lang getuigde van een eerlijkheid en integriteit zonder weerga, en ook op voorbeeldige manier de principes van de Cubaanse Revolutie is trouw gebleven, heeft Reinaldo Gonzalez een geweldig revolutionair parcours afgelegd dat hem bracht van werk in de clandestiniteit tot de militaire eenheid van Che Guevara en, na de overwinning, naar een internationale missie in Angolla, om nog geen andere te noemen, inzonderheid het Midden Oosten.

Een ding staat vast, “Rey” zoals men hem familiaal noemde, blijft voor altijd in de herinnering van de militanten die hem hebben gekend.

Een groet met gebalde vuist.

Ivano Iogna-Pratt