Freddy Tack – December 2018

Op 14 november kondigde het Ministerie van volksgezondheid (MINSAP) van Cuba, in een officiële mededeling aan dat, ingevolge de opeenvolgende uitlatingen van Jair Bolsonaro, onlangs tot president verkozen, het MINSAP verplicht werd een einde te stellen aan de medewerking aan het programma “Más Medicos”, wegens de wijziging van de voorwaarden en afspraken van het programma.

Het programma “Más medicos” werd gestart in 2013, onder het presidentschap van Dilma Rousseff, teneinde medische zorgen te verzekeren aan een maximum aantal Braziliaanse burgers. Het programma werd opgezet door de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (OPS), en Cuba gaf onmiddellijk een akkoord om deel te nemen, en aanvaarde posten te bezetten die niet verzekerd werden door Braziliaanse dokters of andere nationaliteiten, in de armste en meest afgezonderde streken van Brazilië. In vijf jaar hebben 20.000 Cubaanse medewerkers 113.359.000 patiënten verzorgd in meer dan 3.600 gemeenten (waaronder 700 voor de eerste keer in hun geschiedenis een geneesheer ontdekten). De Cubaanse artsen staan  voor 80% in als deelnemers aan ” Más Medicos”.

Dilma Rousseff verklaarde dat de stopzetting van het programma een onherstelbaar verlies zal meebrengen voor de armste bevolking van het land. Het programma dekte een medische zorg aan 63 miljoen Brazilianen. Zij voegde eraan toe : ” Tientallen miljoenen Brazilianen zullen zonder primaire medische zorgen vallen over het geheel van het grondgebied”.

De repatriëring van het medisch personeel is gestart direct na de aankondiging van de stopzetting van de Cubaanse deelname (het gaat om verschillende duizenden medewerkers, verspreid over het ganse land). Anabel Madiedo Oropesa, cuba anse dokter, verklaarde : “Cuba zal nergens in de wereld opgelegde voorwaarden aanvaarden om zijn medische diensten aan te bieden. Cuba is niet gebukt voor de condities opgelegd door de blokkade, door de VS sinds 60 jaar opgelegd, en zal niet bukken voor de druk van Jair Bolsonaro, ultrarechts en pro-imperialist”.

Bolsonaro kreeg natuurlijk applaus in de Verenigde Staten, waar Kimberley Breier, onderstaatssecretaris voor het westelijk halfrond, de beslissing toejuichte op de sociale netten.

Bruno Rodríguez, Cubaans minister van buitenlandse zaken, verklaarde de politieke manipulatie van humanitaire programma’s en heilige zaken, zoals het recht op gezondheidszorgen, onaanvaardbaar. Hij benadrukte dat de verantwoordelijkheid voor de breuk berust op de vernederende houding t.o.v. de Cubaanse dokters. Hij herinnerde dat 8.000 Cubaanse doketrs in Brasil werkten, waaronder 60% vrouwen, allen erkend voor hun competentie, hun morele inzet, en hun sociaal en humanitair gedrag.

De houding van Bolsonaro, die politiek asiel verzekerde aan de Cubaanse dokters  die niet naar Cuba terugkeerden, verwijst duidelijk naar het Noord-Amerikaans programma “Parool voor Cubaanse medische beroepsmensen”, door Georges W. Bush uitgevaardigd in 2006, en van  toepassing tot 17 januari 2017. Dit zette het Cubaans personeel, aan het werk in het buitenland, er toe aan hun opdracht te laten vallen  en uit te wijken naar de VS. Ernesto  Domínguez López, professor aan het Centrum Amerikaanse Studies van de Universiteit van Havana, benadrukte : “De bedoeling is duidelijk : de samenwerking van Cuba met andere landen kelderen, de financiële inkomsten van de betalingen voor deze programma’s beperken, en trachten Cubaanse dokters te recupereren”.

Een drama voor miljoenen Brazilianen die zich zonder gezondheidszorgen gaan bevinden. Reeds voor zijn officiële ambtsopname bevestigde Bolsonaro wat wij reeds wisten : hij zal een ultrareactionaire, ultraliberale politiek voeren, ten dienste en, onderworpen aan de Trump administratie.